|
Title
|
بازتاب جغرافياي سياسي در شكل گيري و تحول مجمع خدايان عيلامي
|
|
Type
|
Article
|
|
Keywords
|
دين و جغرافيا، دين عيلام، كورنگان، انشان، شوش، چغازنبيل.
|
|
Abstract
|
مجمع خدايان عيلامي در تاريخ پر فراز و نشيب و طولاني عيلام از زمان عهدنامۀ نرام- سين اكّدي و هيته پادشاه
سلسلۀ اوان در اواخر هزارة سوم ق.م. تا روزگار هخامنشي كه هنوز الواحي به زبان عيلامي به نگارش درمي آمد،
تغييراتي را به همراه داشت. بررسي علل و عوامل فراز و فرود جايگاه و منزلت خدايان گوناگون در دين عيلامي
موضوع فرعي و ضمني تحقيقاتي بوده است كه دربارة دين در عيلام نوشته شده اند. نوشتار حاضر بدين منظور
نگرشي جغرافيايي به پانتئون عيلامي را مد نظر دارد. در پادشاهي عيلام، شوش كه در نواحي جلگه اي خوزستان
واقع شده و متأثر از فرهنگ ميانرودان بود، مهمترين شهر و پايتخت سياسي به شمار مي آمد. از اين رو، پادشاهان
عيلام همواره به اهداف سياسي به خداي حامي اين شهر يعني اينشوشينك تمسك مي جستند. با شكل گيري
حكومت هاي فراگير عيلامي به ويژه در دورة عيلام ميانه، خدايان نواحي كوهستاني نيز در شوش احترام و منزلتي
فراوان يافتند. در اين ميان مخصوصاً زوج مقدس انشاني نپيريشه (خداي اعظم) و كيريريشه (الهه بزرگ) قابل ذكر
هستند كه نقش برجستۀ كورنگان به شكلي كاملاً نمادين اهميت بنيادين پيوند آنها را در باورهاي عيلاميان به
عنوان آسمان/پدر و زمين/مادر نشان مي دهد؛ بنابراين، تركيب اين سه خدا در رأس پانتئون عيلامي با عنوان
مطابقت دارد كه خود نشان دهندة عناصر اصلي ساختار سياسي و فرهنگي عيلام « پادشاه انشان و شوش » سلطنتي
است.
|
|
Researchers
|
Hamidreza Peighambari (First researcher)
|