09 فروردین 1403
حبيب اله سعيدي نيا

حبیب اله سعیدی نیا

مرتبه علمی: دانشیار
نشانی: دانشکده ادبیات و علوم انسانی - گروه تاریخ
تحصیلات: دکترای تخصصی / تاریخ
تلفن: -
دانشکده: دانشکده ادبیات و علوم انسانی

مشخصات پژوهش

عنوان تحولات تاريخي گمرك ايران و رونق اقتصادي در دورۀ قاجاريه
نوع پژوهش مقالات در نشریات
کلیدواژه‌ها
وزارت گمرک، تجارت، دورۀ قاجاریه، تراز بازرگانی، تعرفه گمرکی، اجارهداری گمرکات.
مجله تاریخ ایران
شناسه DOI
پژوهشگران حبیب اله سعیدی نیا (نفر اول)

چکیده

سازمان گمرک در ایران از قدمت زیادی برخوردار است. حکومتهای ایران در دوران باستان و اسلامی هر کدام به شکلی دارای گمرک بوده و در انجام معاملات و مراودات اقتصادی به وضع حقوق و مقررات گمرکی پرداختهاند. با روی کار آمدن سلس 􀀯􀀯 لۀ قاجاریه در آغاز قرن سیزدهم قمری ) 19 م(، به دلیل تحولات جهانی و افزایش روابط اقتصادی، سیاسی و نیز حضور ایران در نظام اقتصاد جهانی، تحولات عمدهای در سازمان گمرک کشور به وجود آمد که تأسیس وزارت گمرک، تنظیم و انتشار نظامنامۀ گمرکی، لغو اصول اجارهداری و وضع تعرفههای نوین گمرکی از مهمترین آنها محس 􀀯􀀯 وب میش 􀀯􀀯 ود که بیش 􀀯􀀯 تر پس از حضور نیروهای خارجی در امور گمرکی و مالیاتی ایران حاصل شد. این تحولات گرچه موجب شکلگیری ساختار نوین گمرکی در ایران و افزایش نسبی درآمد گمرکات نسبت به دوران پیش از قاجاریه شد گردید ولی نتوانست بسترهای لازم جهت رونق اقتصادی و مالی کشور را فراهم نماید؛ در نتیجه سود حاصل از این تحولات بیشتر نصیب کشورهای صاحب قدرت و نفوذ در ایران شد. روش این پژوهش و جهتگیری شیوۀ گردآوری دادهها، تاریخی بوده و از اسناد آرشیوی و منابع معتبر استفاده شده است.