ناصر زارع

در نیمه دوم قرن هجدهم و اوایل نوزدهم جنبشی در اروپا به وجود آمد که ارکان مکتب کلاسیک را که بر پایه عقل استوار بود درهم کوبید، و نوید بخش افقی تازه برای ادبیات و هنر شد. رفته رفته این جنبش مرزهای اروپا را درنوردید وارد ادبیات مشرق زمین شد. رمانتیک به وسیله شاعران مهجر وارد ادبیات عربی شد و شاعران را از قید اصول خشک رمانتیک نجات بخشید و به خیال آزادی بخشید. شاعر رمانتیک عربی ابتدا به فرد گرایی روی آورد؛ ولی تحت تأثیر مسائل و مشکلات جامعه برای رهایی از این مشکلات گاهی به آثار خود رنگ اجتماعی می بخشد. رشید ایوب شاعر لبنانی است که به اروپا هجرت کرد و در آنجا به ادباء مهجر در آمریکا پیوست و با نثر و شعر خود در برخی مجلات به فعالیت پرداخت. او در آنجا با اعضای "الرابطة القلمیة" آشنا شد و با آنان به فعالیت پرداخت وی در سال 1941م در محله بروکلن وفات یافت و در همانجا به خاک سپرده شد. رشید أیوب سه دیوان به نام های "الأیوبیات "و" أغانی الدرویش" و"هی الدنیا" تألیف نمود که در ایوبیات بیشتر به مباحثی چون عشق به وطن، مبارزه با استبداد حاکمان ترک، یاد ایام جوانی، مبارزه با مشکلات جامعه نظیر فقر و قحطی و غیره می پردازد. وی در أغانی الدرویش، درویشی غریب است که مأوای خود را گم کرده و گاهی برای التیام دردهایش به طبیعت پناه می برد و گاهی به وصف مرگ می پردازد. پایان نامه حاضر با روش وصفی وتحلیلی به بررسی جلوه های رمانتیک دیوان های أغانی الدرویش والأیوبیات رشید أیوب می پردازید. این پایان نامه در یک مقدمه و سه فصل تنظیم شده، که در ابتدا به تعریف مکتب رمانتیسم در لغت و اصطلاح ، و پیدایش مکتب رمانتیسم در اروپا و ادبیات عربی و همچنین به بارزترین ویژگی های آن می پردازد؛ سپس نگاهی به عصر شاعر و زندگی او دارد و در آخر به بررسی جلوه های رمانتیک با توجه به جنبه فردی و اجتماعی آنان می پردازد.وپس از بحث و بررسی به این نتایج دست میابد:رشید ایوب در اشعارش بیشتر به مضامین عشق به وطن ،یاد ایام جوان و طبیعت می پردازد، اکثر اشعار شاعر متضمن بعد فردی رمانتیسم است ولی با این وجود در دیوان الایوبیات وی به میزان قابل توجهی مضامین رمانتیسم اجتماعی به چشم میخورد. او از جنبه رمانتیسم اجتماعی یک رمانتیسم انقلابی است زیرا به آینده روشن امید دارد.