ناصر زارع

احسان عبّاس (1920-2003م)، ادیب و ناقد و مصحّح و مترجم و مورّخ فلسطینی از نادره کارانِ این روزگار بود. از او آثار گوناگون و ارزشمندی از ترجمه و تصحیحِ متون تا نقد ادبی برجای مانده است. از آثارِ نقدی وی کتاب اتّجاهات الشعر العربی المعاصر را می توان برشمرد. این کتاب از چاپِ نخست آن در سال 1977م تاکنون از منابع معتبر در قلمرو نقد شعر معاصر عربی به ویژه اشعار شاعران پیشگام بوده است. کتاب، هشت فصل دارد و یک پیوست. آن هشت فصل در پیوند با نقد و بررسی رویکردهای شعر معاصر است و آن پیوست، شامل اشعاری بررسی شده در آن فصولِ هشت گانه است. این کتاب را حبیب الله عبّاسی با پیشگفتاری و پانوشته هایی به سال 1384ش با عنوان رویکردهای شعر معاصر عرب به فارسی برگرداند؛ برگردانی شتابناک با لغزش فراوان . نادیده گرفتنِ دستور زبان عربی، ترجمة نادرستِ واژگان، اصطلاحات و جمله ها ، بی اعتنایی به فحوای متن و سیاق و موضوع بحث، برنگرداندنِ بخش هایی از متن کتاباز جمله نقصان ها و لغزش ها است. روش نقد و بررسی این ترجمه روش مقابله ای است و آن چه برمبنای این روش در این نوشتار نقد و بررسی می شود، مشتی است نمودار خروار که نشان می دهد برگردانِ کتاب اتجاهات به ویژه بخشِ نثرِ آن در بسیاری موارد با اصل عربی ناهمخوانی، بلکه تضادِ کامل دارد. شمار لغزش ها تا به حدی است که برگردانی نو یا دستِ کم ویراستی کامل از کتاب ضرورتی است ناگزیر.