رحیم نیکخواه

زمینه :تنش شوری یکی از اصلیترین عاملهای محدود کننـدهتولیـد محصـول محسوب میشود. در بین راهکارهای بیولوژیکیجهت کاهش تولید محصول حاصل از تنش،کودهای زیستی متشکل از ریز موجودات مفید، به عنوان جایگزین مناسبی برای کودهای شیمیایی در تولید محصولاتهای کشاورزی پایداربه کار میرود. هدف :پژوهش حاضر با هدف بررسیتاثیرقارچ مایکوریزا بررشد رویشی و خصوصیات کمی وکیفی گوجه فرنگی(Lycopersicon esculentum cv. Elena)تحت تنش شوریاجرا گردید. روش شناسی :این آزمایش به صورت گلخانهای، به صورت اسپیلت پلاتبادوعامل میکوریزاو شوریدر قالب طرح پایه کامل تصادفی با3تکرار و12تیمار به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل2گونهقارچ میکوریز ( Glomus mosseaeوGlomus intraradices) و بدون قارچ (شاهد) و4فاکتور شوری در سطوح2،5/3و 5/5دسی زیمنس یر متر و بدون شوری (شاهد) بودند. صفات موردمطالعه شامل: وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، ارتفاع گیاه، تعداد برگ، سطح برگ، قطر ساقه، طول ریشه اندازهگیری شدند. تعداد ووزن میوه پس از رسیدن کامل ، طی چند مرحله برداشت، یادداشت گردید. کلروفیل (a،bوکل)، مواد جامد محلول،ویتامینث، لیکوپن و اسید قابل تیتراسیون، پرولین، نشت الکترولیتی و محتوای آب نسبی برگ و اندازه گیریعناصر شامل نیتروژن، فسفر، پتاسیم، منیزیم، کلسیم و سدیماز جمله صفاتیبودند که در آزمایشگاه اندازهگیری شد. یافته ها :تجزیه آماری نتایج نشان داد که اثر اصلی قارچ میکوریز و شوری و همچنین برهمکنشبین آنها بر بیشتر صفات مورد بررسی معنیدار بوده است.نتایج نشان داد که با افزایش شوری در بستر کشت،بیشتر صفات اندازهگیری شده به استثنای لیکوپن، پرولین و سدیم کاهش یافت.. نتیجه گیری:نتایج آزمایش نشان داد که همزیستی قارچهایبهکار برده شده باعث افزایش معنیدار تمام صفات اندازهگیری شده گردیدند، بهترین نتیجه در اثر برهمکنش قارچ میکوریزG.mosseaeو شوری شاهدبدست آمد و نسبت به بقیهی تیمارها اختلاف معنیداری نشان دادند.تیمارمیکوریزاثرات منفی شوری را به طور قابل توجهیکاهش دادندو موجب افزایش رشد و عملکرد گوجهفرنگی شدند