رضا روشن

با توجه به اینکه نقدشوندگی از مهمترین جنبه های توسعه بازارهای مالی و یکی از عوامل ریسک داراییهای مالی به شمار می رود در این رسااله از ریسک نقدشوندگی به عنوان عاملی تاثیرگذار بر قیمت گذاری دارایی و تعدیل مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای مبتنی بر مصرف سنتی و مدل اپستین-زین سنتی ستفاده می شود. در کنار عامل ریسک نقدشوندگی، با توجه به اینکه هزینه های معاملاتی در بازارهای مالی نقش تعیین کنندهای در تعیین رفتار معاملاتی فعالان بازار، نقدشوندگی بازار و بازدهی داراییها دارد، از این عامل نیز برای تعدیل مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای مبتنی بر مصرف استفاده میشود. دو پراکسی در نظر گرفته شده برای هزینه های معاملاتی شامل هزینه معاملاتی موثر هاسبروک و اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش است. شاخص هزینه معاملاتی موثر هاسبروک، با استفاده از رویکرد گیببس بیزین و مدل رول و بهره گیری از داده های روزانه قیمت پایانی سهام در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1388 تا 1396 برآورد شده است و شاخص اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش با استفاده از بالاترین و پایینترین قیمتهای روزانه به منظور برآورد هزینه های تجاری برآورد میشود. نتایج بیانگر این است که ریسک مصارف ارائه شده در مدل CCAPM قدرت محدودی در توضیح بازدهی مورد انتظار سهام دارد. اما ریسک نقد شوندگی تاثیر مثبت و معنی داری بر بازدهی مورد انتظار سهام دارد به طوری که با افزایش ریسک نقد شوندگی، بازدهی مورد انتظار سهام نیز افزایش می یابد. همچنین برر سی مدل ارائه شده نشان میدهد که هزینه های معاملاتی بر بازدهی مورد انتظار سهام نقش موثر و معنی داری دارند. با برآورد مدل اپستین زین تعدیل شده با نقدشوندگی نیز این نتیجه حاصل میشود که نقدشوندگی عامل ریسک معنی داری است و قدرت توضیح دهندگی قابل توجهی را به مدل اضافه میکند. پس از تخمین پارامترهای مدلها، با استفاده از معیار 𝑅2 تعدیل شده به مقایسه عملکرد مدلها پرداخته میشود. نتایج نشان میدهد که CCAPM تعدیل شده با نقد شوندگی بازدهی مورد انتظار سهام را نسبت به مدل CCAPM سنتی بهتر تو ضیح میدهد و همچنین خطای قیمت گذاری در مدل تعدیل شده با نقدشوندگی نسبت به مدل سنتی کمتر مشاهده میشود. در مورد مدل اپستین زین نیز، مدل تعدیل شده 𝑅2 تعدیل شده مقطعی بالاتری نسبت به مدل CCAPM سنتی و مدل اپستین-زین سنتی دارد. به طور کلی