سید موسی گلستانه

موضوع تاب آوری در مباحث مربوط به فرآیند آموزش، عامل تأثیرگذاری شناخته شده است. سطح تاب آوری بر توانایی معلمان در مدیریت پاسخ ها و عکس العمل ها کـه فرآیندی دشوار و پیچیده، است تأثیر می گذارد. هدف پژوهش حاضر؛ در ابتدا بررسی آزمون مدل مفروض علّی متغیرهای پیشایند و پیامد در تاب آوری معلّمان؛ و سپس مقایسه ی پیشایندها و پیامدهای تاب آوری بین معلّمان عادی و استثنایی بود. جامعه ی آماری پژوهش، شامل تمام معلّمان شاغل در آموزش و پرورش استان بوشهر که شامل13146؛ نفر معلّم عادی (6263 نفر مرد و 6883 نفر زن) و 314؛ نفر معلّم استثنایی (125نفر مرد و 189 نفر زن) می باشد که از این تعداد 100 نفر معلّم عادی (50 نفر مرد و 50 نفر زن) و 100 نفر معلّم استثنایی (50 نفر مرد و50 نفر زن)، بصورت نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های تاب آوری، سیاهه ترجیح کاری، تنظیم هیجانی، خوش بینی- بدبینی، خودکارآمدی، حمایت اجتماعی، راهبردهای مقابله با استرس، عملکرد شغلی، عملکرد خانواده، کیفیت زندگی و هوش معنوی؛ استفاده شد. برای آزمون فرضیه های پژوهش از روش های آماری معادلات ساختاری و تحلیل واریانس چند متغیره (MANOVA) استفاده شد. نتایج مدل کلی نشان داد که شاخص های مدل پیشنهادی از برازش قابل قبولی برخوردارند. به منظور برازندگی بهتر، مدل اصلاح شده مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بررسی ها دلالت بر بهبود شاخص های برازش مدل اصلاح شده داشت. تحلیل واریانس چند متغیره (MANOVA)، نشان داد که بین متغیرهای پیشایند و پسایند تاب آوری در بین معلّمان عادی و استثنایی تفاوت معناداری وجود نداشت.