یوسف دهقانی

زمینه: اضطراب امتحان از شایع ترین ناهنجاریهای روانی در دوره نوجوانی به شمار میآید و بر اساس نظری ازجمله رفتارهای روانشناختی که در کنار این هیجان بروز پ یدا میکنند کمالگرایی و پرخاشگری میباشند، با توجه به شواهد نقش سالمت روان در دوران نوجوانی در آینده تحصیلی و شغلی این افراد بسیار پررنگ است. هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی گروهی و اصالح سوگیری شناختی نسبت به نشانههای تهدید بر کمالگرایی، اضطراب و پرخاشگری پسران دبیرستانی دارای اضطراب امتحان بوده است. روششناسی: پژوهش حاضر ازلحاظ هدف کاربردی و ازلحاظ نحوه جمع آوری اطالعات تجربی از نوع نیمه آزمایشی با طرح پسآزمون پ یشآزمون با دو گروه آزمایشی و گروه کنترل بوده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان پسر دبیرستانی شهرستان آبادان در سال تحصیلی 1401-1402 بوده است؛ که نوع نمونهگیری در مرحله انتخاب بهصورت داوطلبانه تعداد 45 نفر از میان دانش آموزانی که حداقل نمره 37 را از پرسشنامه اضطراب امتحان اهواز )ابوالقاسمی و همکاران، 1374( کسب کرده بودند انتخاب شدند ، سپس گروه آزمایش طرحواره درمانی هشت جلسه 90 دقیقه طی یک ماه و بهصورت هر هفته دو جلسه، تحت آموزش طرحواره درمانی قرار گرفتند، و گروه آزمایش اصالح سوگیری شناختی نیز 8 جلسه طی یک ماه هر هفته دو جلسه، به انجام تکلیف اصالح سوگیری شناختی با آمایه پروب دات پرداختند و گروه کنترل تحت تأثیر هیچ مداخلهای قرار نگرفت و بعد از طی دوره از هر سه گروه پسآزمون به عمل آمد؛ جهت تجزیه وتحلیل یافتهها از آزمون تحلیل کواریانس و نرمافزار spss استفاده شد. یافتهها: نتایج پژوهش گویای این بود که هر دو مدل درمانی طرحواره درمانی و اصالح سوگیری شناختی بر کاهش کمالگرایی، اضطراب و پرخاشگری دانش آموزان دارای اضطراب امتحان اثربخش بودهاند. نتیجه گیری: با این تفاسیر میتوان اینگونه جمعبندی کرد که میتوان از این دو مدل درمانی در کاهش نابهنجاریهای روانشناخت ی ذکرشده در دانش آموزان بهره برد و به ارتقا سالمت روان آن ها کمک کرد.