امیرحسین احمدی

بیماری عروق کرونر قلب (CAD) یکی از مهم ترین علل بروز بیماری و مرگ ومیر در جهان، از جمله در ایران، است. عوامل ژنتیکی مانند پلی مورفیسم های ژن هماتوگلوبین (Hp) می توانند بر حساسیت به CAD تأثیرگذار باشند. دو آلل اصلی ژن Hp شامل Hp1 و Hp2 سه ژنوتیپ (Hp1-1، Hp2-1 و Hp2-2) را ایجاد می کنند که هر یک دارای ویژگی های متفاوت آنتی اکسیدانی و التهابی هستند. هدف این مطالعه بررسی ارتباط بین آلل های Hp1 و Hp2 و خطر ابتلا به CAD در جمعیت بوشهر (یک شهر ساحلی در جنوب ایران) است. یک مطالعه مورد-شاهد انجام شد که در آن بیماران مبتلا به CAD و گروه کنترل سالم، همسان از نظر سن و جنس، از بوشهر انتخاب شدند. تعیین ژنوتیپ آلل های Hp با استفاده از تکنیک های واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) انجام گرفت. فراوانی ژنوتیپ های Hp بین دو گروه مقایسه شد و آزمون مجذور کای و رگرسیون لجستیک برای ارزیابی ارتباط بین آلل های خاص و خطر CAD، با تعدیل سن و جنس، به کار رفت. یافته های اولیه نشان داد که ژنوتیپ Hp1-2 در گروه کنترل سالم به طور معنی داری بیش از بیماران CAD دیده می شود که بیانگر نقش محافظتی آن است. تحلیل آماری نشان داد افرادی که ژنوتیپ Hp1-2 دارند، به ویژه مردان مسن، خطر کمتری برای ابتلا به CAD دارند. این ارتباط پس از تعدیل اثر سن، جنس و سایر عوامل خطر قلبی-عروقی همچنان معنادار باقی ماند. نتایج این مطالعه شواهدی ارائه می دهد مبنی بر اینکه ژنوتیپ Hp1-2 با کاهش خطر بیماری عروق کرونر قلب در جمعیت ایرانی بوشهر، به ویژه در مردان مسن، مرتبط است. این یافته ها از نقش محافظتی آلل Hp1، احتمالاً به دلیل ویژگی های آنتی اکسیدانی برتر آن، حمایت می کنند. در نهایت، اهمیت عوامل ژنتیکی در حساسیت به CAD و ضرورت در نظر گرفتن ژنوتیپ Hp در ارزیابی شخصی سازی شده خطر قلبی-عروقی برجسته می شود. پیشنهاد می شود مطالعات بزرگ مقیاس و چندقومیتی بیشتری برای تأیید این ارتباط و بررسی سازوکارهای دخیل انجام شود.