عبدالمجید مصلح

زمینه: کارآفرینی به عنوان یک عامل کلیدی در رشد اقتصادی و توسعه اجتماعی، همواره مرکز توجه پژوهشگران بوده است. قصد کارآفرینی به عنوان عامل اساسی در شکل گیری و درک عمیق تر رفتارهای کارآفرینانه شناخته می شود. زمینه این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر قصد کارآفرینی و تحلیل روابط میان این عوامل است. هدف: هدف این پژوهش، شناسایی و سطح بندی عوامل مؤثر بر قصد کارآفرینی با استفاده از دو رویکرد کششی و رانشی است، به گونه ای که درکی جامع تر از روابط و تعاملات میان این عوامل فراهم شود. روش‏شناسی: این پژوهش ابتدا با مرور نظام مند مقالات علمی معتبر از پایگاه اسکوپوس، مجموعه ای جامع از عوامل مؤثر بر قصد کارآفرینی را استخراج می کند. سپس این عوامل با بهره گیری از مدل سازی ساختاری تفسیری و نظر خبرگان حوزه کارآفرینی شهر بوشهر، در دو رویکرد کششی و رانشی سطح بندی می شوند و روابط میان آن ها مورد تحلیل قرار می گیرد. جامعه آماری این پژوهش شامل خبرگان حوزه کارآفرینی است که به صورت هدفمند انتخاب شده اند. یافته‏ ها: یافته های این پژوهش شامل یک مجموعه جامع و منظم از عوامل مؤثر بر قصد کارآفرینی است که با دو رویکرد کششی و رانشی سطح بندی شده اند و روابط میان آن ها تحلیل شده است. این یافته ها به شناسایی تعاملات پیچیده میان این عوامل و جایگاه هر یک در شبکه روابط کششی و رانشی پرداخته اند. نتیجه‏ گیری: بر اساس نتایج این پژوهش، در رویکرد کششی، عوامل مؤثر بر قصد کارآفرینی در پنج سطح، سطح بندی شده اند. در سطح اول این رویکرد، عوامل پیشینه و تجربیات فردی و خانوادگی و محیط اجتماعی حامی کارآفرینی قرار دارند که می توانند طیف وسیعی از سایر عوامل مؤثر بر قصد کارآفرینی را تحریک یا جذب کنند. همچنین، در رویکرد رانشی، عوامل مؤثر بر قصد کارآفرینی در چهار سطح، سطح بندی شده اند و در سطح اول این رویکرد، عوامل محیط اجتماعی حامی کارآفرینی و محیط اقتصادی حامی کارآفرینی قرار دارند که به عنوان پیش نیاز و پایه برای طیف وسیعی از سایر عوامل مؤثر بر قصد کارآفرینی عمل می کنند. ارائه دو سطح بندی مجزا از عوامل مؤثر بر قصد کارآفرینی با دو رویکرد کششی و رانشی می تواند به سیاست گذاران و برنامه ریزان حوزه کارآفرینی کمک کند تا استراتژی های مؤثرتر و هدفمندتری برای توسعه قصد و رفتار کارآفرینی طراحی کنند. علاوه بر این، این نتایج به درک بهتر تعامل