عبدالمجید مصلح

زمینه: تحول دیجیتال یکی از اصلی ترین راهبردهای نوسازی صنایع سنتی و مبتنی بر تولید انبوه (نسل دوم) است که برای بقا در اقتصاد جدید نیازمند خلق زیست بوم های کارآفرینی است. این پژوهش با تمرکز بر صنایع نسل 2 استان اصفهان به عنوان یکی از قطب های صنعتی کشور انجام شده است. هدف: هدف این پژوهش طراحی زیست بوم کارآفرینی دیجیتال صنایع نسل 2 استان اصفهان برای بهبود زمینه کارآفرینی و همچنین کمک به صنایع نسل 2 و اصلی استان در راستای حل مسائل و چالش ها، ارتقای بهره وری، پایداری و رونق این صنایع بوده است. روش‏شناسی: این پژوهش به روش کیفی و با رویکرد اکتشافی انجام گرفت. ابتدا با تحلیل اسناد و بهره گیری از چارچوب تخصصی سازی هوشمند، صنایع کلیدی استان شناسایی شدند. سپس، با انجام مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 15 خبره صنعتی و دانشگاهی، چالش ها و فناوری های دیجیتال مورد نیاز استخراج گردید. در گام نهایی، با تحلیل مضمون مصاحبه های نیمه سلختمند با 9 کارآفرین، ابعاد و عناصر تشکیل دهنده زیست بوم کارآفرینی دیجیتال طراحی شد. یافته‏ها: این پژوهش نشان می دهد که چالش های اصلی صنایع نسل 2 شامل: کمبود نیروی متخصص دیجیتال، ناکارآمدی زنجیره تأمین، فرسودگی تجهیزات و ضعف زیرساخت های دیجیتال است. فناوری های کلیدی برای پاسخ به این چالش ها، هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، کلان داده و رایانش ابری می باشند، و در نهایت، مدل نهایی زیست بوم کارآفرینی دیجیتال در قالب 9 بُعد اصلی طراحی شده است که شامل: منابع انسانی و آموزش دانشگاهی، زیرساخت های فناوری، نوآوری و توسعه فناوری دیجیتال، شبکه سازی و همکاری صنعتی، نظام حمایتی و تأمین مالی، سیاست گذاری و حمایت دولتی، فرهنگ کارآفرینی، تجربه گری و پایداری و بهینه سازی صنایع می باشند. نتیجه‏گیری: این پژوهش نشان می دهد که تحول دیجیتال در صنایع نسل دوم، تنها از طریق استقرار فناوری دیجیتال امکان پذیر نیست و نیازمند زیست بوم یکپارچه است. مدل ارائه شده به عنوان یک چارچوب بومی و نوآورانه، شکاف میان سیاست گذاری کلان و نیازهای عملیاتی صنعت را پر می کند. پیاده سازی این زیست بوم می تواند به تسهیل همکاری نهادهای مختلف، هدایت سرمایه گذاری ها و تقویت فرهنگ نوآوری، بهبود بهره وری، رقابت پذیری و توسعه پایدار صنایع نسل 2 استان اصفهان بینجامد.