علی پاکیزه

زمینه: تقلب، شامل اعمالی است که منعکس کننده فقدان ارزش های عدالت، نادیده گرفتن صداقت و همچنین نقض قوانین توسط افراد برای کسب مزیت شخصی در قالب موفقیت در حیطه های مختلف است هدف: از این رو، هدف پژوهش حاضر تعیین تأثیر فعال سازی ذهنی ارزش های فردی خودافزایی بر رفتار متقلبانه و بررسی نقش تعدیل گر صفات شخصیت بود. روش‏شناسی: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بوده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجویان دانشگاه خلیج فارس بوشهر در سال تحصیلی 1403-1402 بود. نمونه پژوهش حاضر شامل 59 نفر از این دانشجویان بود که به روش تصادفی در سه گروه، گروه آزمایش خودافزایی 19 نفر، گروه آزمایش خودتعالی-بخشی 19 نفر و گروه کنترل 21 نفر، قرار گرفتند. در پژوهش حاضر از پرسشنامۀ پنج عاملی شخصیت نئو کاستا و مک کری (1992) و پرسشنامۀ زمینه یابی ارزش های شوارتز (2012) به عنوان ابزارهای سنجش بهره برداری شد. سرانجام، داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته‏ها: یافته های پژوهش حاضر چنین نشان دادند که در مقایسه با گروه کنترل، گروه فعالسازی ذهنی ارزش های فردی خودافزایی رفتارهای متقلبانه بیشتری مرتکب شدند (05/0>p) این در حالی بود که فعال سازی ارزش های فردی خودتعالی بخش، نسبت به گروه کنترل، دست به رفتار های متقلبانۀ کمتری زدند (05/0>p). در این میان، هیچ یک از صفات پنجگانۀ شخصیت تعدیل گر اثر فعالسازی ارزش های خودتعالی بخش بر رفتارهای متقالبانه نبودند (05/0p). نتیجه‏گیری: بر اساس یافته های حاصل، می توان نتیجه گیری نمود که ارزش های فردی، به ویژه ارزش های مربوط به خودافزایی و خودتعالی بخش، نقش بنیادینی در جهت دهی به رفتارهای اخلاقی و توسعه شخصیت ایفا می کنند. نتایج این پژوهش می تواند در برنامه ریزی های آموزشی، ارتقاء سلامت روان و بهبود تعاملات اجتماعی در محیط های دانشگاهی و فراتر از آن مورد استفاده قرار گیرد.