حبیب اله سعیدی نیا

خلیج فارس از دیرباز تاکنون به واسطه موقعیت سیاسی، اقتصادی و استراتژیکی خود همواره موردتوجه قدرت های خارجی بوده است. با نظر به اهمیت ویژه خلیج فارس، این پژوهش بر آن است تا به بررسی یکی از ابعادی که به ویژه در دوران معاصر باعث جلب توجه بیشتر قدرت های بین المللی به این آبراه گردیده است، یعنی نفت و تجارت خارجی بپردازد. لذا مسئله پژوهش حاضر بررسی و تبیین تأثیر نفت بر تجارت خارجی ایران از طریق خلیج فارس در دوره پهلوی دوم (1338-1312ش/ 1959-1933م) می باشد.این پژوهش قصد دارد به این پرسش که سیر قراردادهای نفتی چه تأثیری بر تجارت خارجی ایران در خلیج فارس در فاصله سال های 1312 تا 1338شمسی/ 1933 تا 1959میلادی داشته اند، پاسخ دهد. فرض بر این است که قراردادهای نفتی ایران در این دوره روند رو به رشدی را در جهت رونق و توسعه تجارت خارجی طی کرده و منجر به آبادانی بیشتر ایران به خصوص بنادر خلیج فارس گردیده است. پژوهش حاضر به روش تاریخی و با تکیه بر تکنیک های اسنادی و کتابخانه ای و با رویکرد تاریخ اقتصادی به بررسی موضوع پرداخته است.