جهانگیر حیدری

توسعه شهرهای جدید به معنای گسترش و پیشرفت شهرها در جوانب مختلف از جمله اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کالبدی و زیرساختی است. این شهرها معمولاً بمنظور جذب سرریز و کاهش فشار جمعیت مادر شهرهای منطقه ای، ایجاد فرصت های شغلی جدید، توسعه زیرساخت ها، بهبود کیفیت زندگی و جلب سرمایه گذاری احداث و توسعه می یابند. پژوهش حاضر، با هدف تحلیل متغیرهای مؤثر بر توسعه شهر جدید عالیشهر انجام گرفته که از نظر هدف کاربردی و از نظر روش انجام آن توصیفی-تحلیلی بوده و ابزار گردآوری اطلاعات به صورت پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه می باشد. متغیرهای مورد نظر گردآوری شده، خبرگان و متخصصان رشته های مهندسی شهرسازی، برنامه ریزی شهری و برنامه ریزی منطقه ای با نمونه گیری هدفمند انتخاب و سپس با استفاده از مدل ساختاری تفسیری روابط پیچیده بین متغیرهای موثر در توسعه شهر جدید عالیشهر بررسی شده است. نهایتا، با بهره گیری از تکنیک MICMAC نوع متغیرها با توجه به اثرگذاری و اثرپذیری بر سایر متغیرها مشخص گردیده است. نتایج نشان می دهد که، متغیرهای اثرگذار «سیاست های دولت محلی» و «مهاجرت جمعیت روستایی» هر دو با قدرت نفوذ 23 در پایین ترین سطح یعنی سطح پنجم قرار گرفته اند. بدیهی است، امروزه دولت ها بیشتر از بنگاه های خصوصی سیاست ها و برنامه های مختلف خود را برای توسعه شهرهای جدید تعیین و اعمال می کنند. هر چند که لازم است این برنامه ها در راستای اولویت ها، اهداف، استانداردها و جذب جمعیت جدید قرار گیرد. همچنین «افزایش جمعیت شهری» و «تراکم جمعیت» متغیرهای تاثیرپذیر در بالاترین سطح یعنی سطح اول با قدرت نفوذ 2 و 4 می باشند.