محمد عباسی

زمینه: کربونیلاسیون از واکنش های کلیدی در شیمی آلی محسوب می شود که طی آن یک گروه کربونیل به ساختار یک مولکول افزوده می شود. این فرآیند نقش مهمی در اصلاح ترکیبات آلی و سنتز مواد ارزشمند از جمله کربوکسیلیک اسیدها، آمیدها، استرها و مشتقات آن ها دارد. کربونیلاسیون معمولاً با استفاده از گاز مونوکسید کربن انجام می شود؛ با این حال، سمیت بالا، خطرات ایمنی و نیاز به تجهیزات تخصصی، کاربرد آزمایشگاهی و صنعتی آن را با محدودیت هایی مواجه کرده است. در این تحقیق، رویکردی نوین برای سنتز تیواسترها ارائه شده است که در آن تیول های تولیدشده در محیط با آریل هالیدهای مختلف و منبع کربونیل فلزی در حضور کاتالیزور نیکل واکنش می دهند. کربونیل های فلزی جایگزین مناسبی برای گاز مونوکسید کربن هستند، زیرا از نظر ایمنی، پایداری و سهولت کاربرد، برتری دارند. این روش نه تنها موجب کاهش خطرات زیست محیطی می شود، بلکه واکنشی سریع، با بازده بالا و سازگار با شرایط ساده آزمایشگاهی فراهم می سازد. این ویژگی ها، روش مذکور را به گزینه ای کارآمد برای توسعه مسیرهای سبز و پایدار در شیمی آلی تبدیل می کند. هدف: هدف این پژوهش توسعه روشی ایمن برای سنتز تیواسترها بدون استفاده مستقیم از تیول ها و بدون نیاز به گاز مونوکسید کربن است. روش شناسی: در این طرح تحقیقاتی، برای دستیابی به تیواسترها، از واکنش آلکیل هالیدهای مختلف با تیواوره جهت تولید تیول در محیط واکنش بهره گرفته شده است. در ادامه، با افزودن آریل هالید، کروم هگزاکربونیل (به عنوان منبع کربونیل)، کاتالیزور نیکل و باز به محیط، واکنش کامل می شود. به منظور بهینه سازی شرایط واکنش، بررسی های دقیقی بر روی نوع حلال، نسبت مواد اولیه، مقدار کاتالیزور و دمای واکنش انجام و در نهایت، شرایط بهینه به دست آمده برای سنتز طیف گسترده ای از مشتقات تیواستر به کار گرفته شد. یافته ها: دستیابی به روشی ایمن و کارامد جهت سنتز تیواسترها نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که می توان با استفاده از منابع کربونیلی فلزی و تولید درون زای تیول ها، تیواسترها را به صورت مؤثر و بدون نیاز به مونوکسید کربن یا تیول های آزاد سنتز کرد. این روش با بهره گیری از کاتالیزور نیکل، نه تنها بازده مناسبی ارائه می دهد، بلکه از نظر ایمنی، پایداری و سازگاری با اصول شیمی سبز نیز دارای مزایای قابل توجهی است و می تواند