مصطفی دهقانی

این پژوهش با هدف طراحی مدل بومی پیشگیری از طلاق و ناپایداری ازدواج جوانان در استان بوشهر انجام شد. پژوهش به شیوه کیفی و با به کارگیری روش نظریه ی زمینه ای اجرا گردید. مشارکت کنندگان این پژوهش را کلیه ی زوجین در آستانه ی طلاق تشکیل می دادند که در سال 1403 در استان بوشهر سکونت داشتند. در این پژوهش برای گزینش شرکت کنندگان، از روش نمونه گیری هدفمند و روش نمونه گیری موارد مطلوب به کار گرفته شد که تا رسیدن به اشباع نظری در نهایت 26 نفر (13 زوج) مورد مصاحبه باز یا بدون ساختار قرار گرفتند. داده های حاصل از مصاحبه ها بر اساس رویکرد پژوهشی نظریه ی زمینه ای در قالب سه مرحله کدگذاری؛ باز، محوری و گزینشی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با کدگذاری باز 83 کد اولیه و با کدگذاری محوری، 25 مقوله ی عمده در ارتباط با طلاق ویژه ی بوم استان بوشهر به دست آمد و در نهایت «شدید و مزمن شدن تعارضات زناشویی به واسطه ناتوانی زوجین در مدیریت تعاملات در بستر ضعف آموزش، حمایت و فرهنگ سازی پیشینی» به عنوان مقوله مرکزی استخراج گردید. یافته های پژوهش نشان داد که، طلاق در بوم استان بوشهر متاثر از شرایط علی نظیر؛ ناسازگاری شخصیتی و هیجانی، ازدواج های بدون شناخت کافی، ضعف مهارت های ارتباطی بین زوجین، خیانت و بی وفایی زناشویی، اعتیاد یکی از زوجین، خشونت خانگی، فقدان رضایت جنسی و عاطفی و تفاوت ارزش ها و دیدگاه های فرهنگی است. همچنین، ضعف زیرساخت های آموزشی و فرهنگی پیش از ازدواج، فرسایش نقش خانواده گسترده، گسترش الگوهای فردگرایانه، اثرگذاری فرهنگ رسانه ای و فضای مجازی و ضعف سواد ارتباطی بین زوجین از عوامل زمینه ای موثر بر طلاق می باشند. تفاوت سطح تحصیلات و آگاهی زوجین، میزان و نوع حمایت خانواده ها، دسترسی محدود به مشاوره و حمایت روانی، باورهای دینی و فشارهای فرهنگی و ناپایداری اقتصادی به عنوان شرایط مداخله گر در طلاق شناسایی شدند. علاوه بر این، یافته ها بیانگر این بود که، زوجین متقاضی طلاق راهبردهای اجتنابی، پرخاشگرانه، ترمیمی، گرایش به تصمیم گیری هیجانی یا منفعلانه و استفاده از منابع غیررسمی را برای حل تعارضات در پیش می گیرند. در نهایت، نتایج حاکی از این بود که، طلاق در بوم استان بوشهر می تواند پیامدهای روان شناختی و فردی، پیامدهای خانوادگی، پیامدهای اجتماعی، پیامدهای فرهنگی و ارزشی و پیامدهای اقتصادی را در