10 فروردین 1403
محمد منصوري مقدم

محمد منصوری مقدم

مرتبه علمی: استادیار
نشانی: دانشکده ادبیات و علوم انسانی - گروه تاریخ
تحصیلات: دکترای تخصصی / روابط بین الملل
تلفن: -------
دانشکده: دانشکده ادبیات و علوم انسانی

مشخصات پژوهش

عنوان
نقش نخبگان ایرانی در اصلاح نظام آموزشی ایران (مطالعه موردی دوره قاجار)
نوع پژوهش مقالات در همایش ها
کلیدواژه‌ها
دوره قاجار، نظام آموزشی، مبشران اروپایی، نخبگان ایرانی، مدارس جدید
پژوهشگران محمد منصوری مقدم (نفر اول) ، طیبه ادریسی (نفر دوم)

چکیده

تا اواسط قرن 19م. نظام آموزشی ایران مکتب خانه نامیده می شد و کارگزاران نظام آموزشی قدیم در هر منطقه به فراخور محیط و جامعه ای که در آن زندگی می-کردند به امر آموزش که تعلیم خوانده می شد مبادرت می کردند. گفتمان حاکم بر نظام آموزشی نیز گفتمانی فقهی و دینی بود. از اواسط قرن 19م. و بطور مشخص از زمان سلطنت ناصرالدین شاه نوعی تحول و دگردیسی در حوزه آموزش به وقوع پیوست در واقع، با ورود هیئت‎های اروپایی به ایران و آشنایی ایرانیان با علوم جدید و اعزام دانشجو به خارج از کشور و تأسیس مدرسه بزرگ و علمی دارالفنون، اصلاح نظام آموزشی ایران آغاز شد. سؤالی که در این مقاله پیش روی نویسندگان بوده، این است که چه علل و عواملی سبب روی آوردن ایرانیان به اصلاح نظام آموزشی شد و مهمتر از آن کارگزارن اصلی این اقدام اصلاحی در ایران عصر قاجار چه فرد و یا نهادی بودند؟ مدعای اصلی مقاله نیز این است که به علت ناکامی و شکست ایران در مقابل قدرت های خارجی، ناکارآمدی کارگزاران نظام آموزش قدیم در پاسخگویی به نیازهای زمانه و همچنین فعالیت گسترده مبشران خارجی، تعدای از شخصیت ها و نخبگان سیاسی و فرهنگی وقت کشور در امر اصلاح نظام آموزشی همت گماشته و به تأسیس و رشد مدارس جدید در ایران اقدام کردند. این نوشتار مبتنی بر رهیافت تاریخی ـ تحلیلی است و جمع آوری داده ها به صورت کتابخانه ای صورت گرفته است.