سیدناصر جابری

زمان یکی از ارکان مهم روایت است که نقش مهمی در رقم خوردن جهان معنایی روایت دارد. بررسی چگونگی انعکاس زمان در روایت یکی از ابزارهای ساختارگرایی برای بررسی ابعاد پنهان معنایی هر اثر روایی است. ژرارژنت یکی از نظریه پردازان نامدار در حوزه روایت شناسی است که جامع ترین مباحث را در زمینه «زمان روایت» در سه بخش: نظم ،تداوم و بسامد ارائه داده است. پژوهش حاضر به هدف ارزیابی چگونگی کاربرد زمان در روایت دو رمان «ای کاش گل سرخ نبود» و «شانزده سال » این دو رمان را با مبنا قرار دادن تقسیم بندی سه گانه ژنت مطالعه و بررسی کرده است. روش انجام این تحقیق شیوه توصیفی - تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای بوده است. نتیجه به دست آمده نشان می دهد در هر دو رمان مورد بررسی، از تکنیک زمان پریشی استفاده شده است. در رمان «ای کاش گل سرخ نبود» گذشته نگری از بسامدبالایی برخوردار است. تداوم زمان روایت در رمان «ای کاش گل سرخ نبود » به شکلی متعادل تر جریان یافته است؛ اما زمان روایی در رمان «شانزده سال» شتاب بیشتری داشته و سبب بالا رفتن ضربآهنگ روایت شده است؛ همچنین در هر دو رمان، بسامد مفرد بیشترین آمار را به خود اختصاص داده است و همین عامل نیز در شتاب روایت هر دو رمان اثرگذار بوده است.