سعید زارعی

این پژوهش با هدف ارزیابی پتانسیل لرزه خیزی در شرق ایران، با استفاده از تحلیل های آماری داده های لرزه ای، تفسیر ساختارهای زمین شناسی، و بررسی رفتار دینامیکی گسل های فعال انجام شده است. داده های لرزه ای تاریخی (1900-1964) و دستگاهی (1964-2024) پس از اعمال تصحیحات لازم، با استفاده از نرم افزارهای Zmap و ArcGIS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. پارامترهای کلیدی، بعد فرکتالی شکستگی (D-value)، و نرخ گشتاور لرزه ای به عنوان شاخص های اصلی برای تعیین میزان لرزه خیزی منطقه مورد مطالعه محاسبه شدند. تحلیل فرکتالی با بهره گیری از تکنیک فیش نت بندی انجام شد تا توزیع فضایی زمین لرزه ها ارزیابی شود. همچنین، نرخ گشتاور لرزه ای با استفاده از روش تقسیم بندی مثلثی منطقه محاسبه گردید. نتایج این پژوهش نشان می دهد که گسل های موجود در شرق ایران دارای مقادیر b-value پایین تری هستند که نشان دهنده افزایش تنش های تکتونیکی و به تبع آن، افزایش احتمال وقوع زمین لرزه های بزرگ تر است. این تحلیل ها ابزاری قدرتمند برای درک الگوهای توزیع زمین لرزه ها و ارتباط آن ها با ساختارهای گسلی فعال ارائه می دهند و می توانند در ارزیابی خطر لرزه ای و مدیریت بحران مؤثر باشند. علاوه بر این، نرخ بالای گشتاور لرزه ای در مناطقی با تجمع تنش های پوسته ای مشاهده شده که این امر می تواند در پیش بینی خطر زلزله و طراحی سازه های مقاوم در برابر زلزله مورد استفاده قرار گیرد.