یوسف دهقانی

زمینه: اختلال بیشفعالی و نقص توجه یکی از شایعترین اختلالات رشدی-عصبی در کودکان است که با مشکلات تنظیم شناختی هیجان، همدلی، و نارسایی هیجانی همراه است. این اختلال میتواند عملکرد اجتماعی، تحصیلی، و عاطفی کودکان را مختل کند. بازی درمانی به عنوان یک مداخله غیرتهاجمی، پتانسیل بالایی در بهبود این مشکلات دارد هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی بازی درمانی بر تنظیم شناختی هیجان، همدلی، و نارسایی هیجانی در کودکان مبتلا به اختلال بیشفعالی و نقص توجه در شهر بوشهر انجام شد. روششناسی: تحقیق حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون همراه با دوره پیگیری دوماهه می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کودکان دارای اختلال بیش فعالی و نقص توجه شهر بوشهر بود که نمونه آماری شامل 30 نفر ) 15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه کنترل( بود که بهطور در دسترس و از مرکز مشاوره آموزش و پرورش استان بوشهر انتخاب شدند. بازی درمانی در 8 جلسه 45 دقیقهای به گروه آزمایش ارائه شد. ابزارهای گردآوری دادهها شامل پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان نسخه کودکان گارنفسکی ( 2002 ( مقیاس ناگویی خلقی تورنتو )ریف، استرولد، تورت، 2006 ( و پرسشنامه همدلی کودک و نوجوان خسروی لاریجانی ) 1399 ) بوده که قبل و بعد از مداخله و همچنین پس از دو ماه در مرحله پیگیری تکمیل شد. و گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرده است و آزمونهای آماری واریانس با اندازه گیری مکرر در نرم افزار SPSS انجام شد. یافتهها: نتایج نشان داد که بازی درمانی به طور معنیداری تنظیم شناختی هیجان را بهبود بخشید، بهویژه در راهبردهای سازگار مانند ارزیابی مجدد مثبت و کاهش راهبردهای ناسازگار مانند نشخوارگری و میزان اثربخشی برای مؤلفه ارزیابی مجدد مثبت و پس از آن راهبر ملامت خویش بیشتر از سایر مؤلفه ها و برابر با 0/58 و 0/54 به ترتیب برابر با 58 و 54 درصد با توان آماری 0/787 و 0/717 بود. همدلی، به خصوص در مؤلفه عاطفی جهتگیری دوستان بیشتر از سایر مؤلفه و برابر با 0/641 یا 64/1 درصد با توان آماری 0/789 بود. نارسایی هیجانی، بهویژه در مؤلفه جهتگیری خارجی، کاهش چشمگیری داشت و میزان اثربخشی برای جهت گیری خارجی بیشتر از سایر مؤلفه ها و برابر با 0/534 یا 53/4 درصد با توان آماری 0/759 بود. این اثرات در دوره پیگیری دو ماهه نیز پایدار باقی ماندند، که نشاندهنده دوام تأثیرات بازی درمانی