مهدی خزایی

بارش های شدید و سیل آسا یکی از مهم ترین مخاطراتی هستند که همه ساله بسیاری از مناطق از جمله شمال غرب کشور را متاثر و خسارات فراوانی را به مزارع، باغ ها، منازل، تاسیسات شهری و غیره وارد می سازد. در این پژوهش به بررسی شرایط جوی همزمان با رخداد بارش سیلاب ساز شمال غرب کشور در تاریخ 14 آوریل 2017 پرداخته شده است. بدین منظور داده های فشار تراز دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل، امگا و باد مداری و نصف النهاری در فشار تراز 850، 700، 500 و 300 میلی باری و همچنین نم ویژه در فشار تراز 1000 و 850 میلی باری از پایگاه داده های مرکز ملی پیش بینی محیطی و مرکز ملی پژوهش های جوی ایالات متحده آمریکا با تفکیک مکانی 5/2 درجه دریافت و نقشه های مورد نظر ترسیم و نتایج پیش رو حاصل گردید. وجود گرادیان شدید در فشار تراز دریا در منطقه شمال غرب کشور به دلیل بر همکنش زبانه های واچرخندی در جنوب منطقه شمال غرب و زبانه های چرخندی در شمال منطقه شمال غرب کشور و رطوبت فراوان در لایه زیرین جو و همچنین قرار گیری جلوی ناوه های غربی از فشار تراز 850 میلی باری تا فشار تراز 300 میلی باری و وجود جریانات نصف النهاری شدید که سبب تشکیل جت در فشار تراز 700 تا 300 میلی باری بر روی شمال غرب کشور شده است؛ همین مسئله سبب صعودهای شدید به علت چینش عمودی قوی باد افقی(به ویژه در لایه های بالاتر) و وجود رطوبت فراوان (در لایه زیرین جو) سبب تشکیل ابرهای کومولونیمبوس از تراز فشاری 850 تا 370 میلی باری به همراه آذرخش هایی در فشار تراز 850 تا 600 میلی باری شده است. تمامی شرایط فوق الذکر سبب شده تا ناپایداری های حاصله همراه با بارش های سیل آسا در این پهنه از کشور شود.