حسین فالی نژاد

عناصر فرااورانیم با عدد اتمی بین 92 تا 100 را می توان در واکنش های القایی پروتون یا درگیراندازی نوترون توسط اورانیم در پرتو افکنی توسط راکتورهای هسته ای با شار بالا سنتز نمود. لیکن امکان سنتز هسته های با عدد اتمی بزرگ تر از 100 در واکنش های مورد اشاره در بالا امکان پذیر نمی باشد. جهت سنتز هسته های سنگین تر می توان از همجوشی یون ها با هسته های سنگین استفاده نمود که با توجه به نوع پرتابه و هدف و میزان انرژی پرتابه می توان فرایند همجوشی را در سه گستره ی متفاوت یعنی همجوشی سرد، همجوشی گرم و همجوشی داغ انجام داد. برای انجام فرایند همجوشی می توان از شتاب دهنده ها جهت شتاب یون ها استفاده نمود، تا با غلبه بر دافعه ی کولنی بین پرتابه و هدف امکان انجام فرایند همجوشی میسر گردد. لازم به ذکر است که هزینه ی شتاب دادن یون ها بسیار زیاد می باشد، لذا قبل از انجام فرایند سنتز مناسب می باشد که بر حسب کارهای تئوری نوع پرتابه و هدف و انرژی جنبشی مناسب برای پرتابه بعد از خروج از شتاب دهنده تعیین گردد. سپس احتمال سنتز هسته ی مورد نظر را به طور تئوری مشخص نمود تا از انجام مکرر آزمایشات جلوگیری به عمل آید. در اینجا قصد داریم احتمال سنتز برخی از ایزوتوپ های هسته ی نوبیلیم را طی فرایند همجوشی یون های کلسیم با هسته های سرب مورد بررسی قرار دهیم. ابتدا بایستی با در نظر گیری انرژی پتانسیل کولنی، انرژی پتانسیل هسته ای و انرژی دورانی، سد در مقابل همجوشی هسته های کلسیم با سرب را محاسبه نمائیم. سپس عوامل موثر بر تشکیل هسته ی مرکب را مورد بررسی قرار دهیم. آن گاه با فرض تشکیل هسته ی مرکب باید بررسی نماییم که هسته های تولید شده از طریق چه کانال هایی واپاشی می نمایند و در نهایت بر حسب مفاهیم تئوری احتمال سنتز هسته های No را برآورد نماییم. در خاتمه از مقایسه ی نتایج استخراج شده با داده های تجربی نشان خواهیم داد در چارچوب مدل آماری بکار برده شده نتایج سطح مقطع تشکیل هسته ی باقیمانده برای ایزوتوپ های هسته ی که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفتند به طور رضایت بخشی با داده های تجربی در توافق می باشند.