حمیدرضا نوریزدان

ممنوعیت استفاده از مواد شیمیایی نظیر مالاشیت گرین در درمان ساپرولگنیازیس، یافتن ترکیبات ضدقارچی با کارایی بالا و حداقل عوارض زیست محیطی را ضروری می نماید. گیاه صبر زرد، چریش و سیر به دلیل خواص ضدقارچی و ضدمیکروبی شناخته شده، مورد استفاده قرار گرفتند. بررسی اثرات ضدقارچی عصاره ی آبی، اتانولی و متانولی سیر، چریش و صبر زرد بر قارچ ساپرولگنیا و مقایسه ی میزان بازدارندگی بین غلظت های مختلف ای عصاره ها با مالاشیت گرین و برونوپول، از اهداف این تحقیق بود. ساپرولگنیا از نمونه های آلوده جداسازی، خالص سازی و شناسایی شد. پس آماده شدن عصاره ها، میزان 100 میکرولیتر از غلظت های 50، 5، 3، 5/0 و 3/0 میلی گرم بر میلی لیتر عصاره ی سیر، 10، 5، 1، 2/0 و 02/0 میلی گرم بر میلی لیتر عصاره ی چریش و 2/0، 02/0، 005/0، 002/0 و 0005/0 میلی گرم بر میلی لیتر عصاره ی صبر زرد به روش چاهک به هر پتری اضافه شد و پس از 48 ساعت از رشد قارچ، نتایج بررسی شدند. قارچ از طرق کلیدهای ریخت شناسی گونه ی ساپرولگنیا تشخیص داده شد و با شناسایی مولکولی مشخص شد گونه ی مورد بررسی با توالی گونه ی Saprolegnia parasitica شباهت 100 درصد دارد. در بررسی تأثیر عصاره های آبی، اتانولی و متانولی صبر زرد بر قارچ ساپرولگنیا، بیشترین بازدارندگی از رشد قارچ مربوط به عصاره ی اتانولی صبر زرد با غلظت 2/0 میلی گرم بر میلی لیتر بیان شد که اختلاف معنی داری را با مالاشیت گرین و برونوپول نشان داد. در عصاره های گیاه چریش بیشترین بازدارندگی از رشد مربوط به عصاره ی آبی چریش با غلظت 02/0 میلی گرم بر میلی لیتر بود. در عصاره های گیاه سیر بیشترین بازدارندگی مربوط به غلظت 3 میلی گرم بر میلی لیتر عصاره ی اتانولی بود. در مقایسه ی تمامی غلظت های مورد استفاده بر قارچ ساپرولگنیا بیشترین میزان بازدارندگی مربوط به غلظت های 3 میلی گرم بر میلی لیتر عصاره ی اتانولی سیر و 2/0 میلی گرم بر میلی لیتر عصاره ی اتانولی صبر زرد بود. از بین سه گیاه مورد بررسی بیشترین اثرگذاری مربوط به چریش و سیر بود. نتایج برش دهی اثرات متقابل گیاه و حلال نشان داد مناسب ترین حلال برای گیاه صبر زرد اتانول، چریش آب و برای گیاه سیر آب و اتانول بهترین نتیجه را داشت. طبق نتایج برش دهی برهم کنش گیاه و غلظت بیشترین اثرگذاری گیاه صبر زرد در غلظت 2/0، چریش در غلظت های 1، 10 و 2/0 و گیاه سی