حمیدرضا نوریزدان

زمینه: کاربرد نامتعادل و بی رویه برخی نهاده های شیمیایی از جمله عامل های آسیب رسان زیست محیطی به شمار می رود که باعث کاهش کیفیت و سلامت خاک می شود. چای کمپوست به عنوان عصاره ورمی کمپوست، بیشتر ویژگی-های سودمند ورمی کمپوستی را که از آن تهیه می شود را دارد؛ که در طول عصاره گیری، مواد مغذی کانی محلول، هیومیک اسید، فولویک اسید، هورمون ها و تنظیم کننده های رشد از ورمی کمپوست وارد عصاره می شوند. هدف: این تحقیق با هدف تولید محصول ارگانیک و کاهش کاربرد کودهای شیمیایی و همچنین تعیین بهترین رقم و غلظت چای کمپوست بر رشد و عملکرد سه رقم گوجه فرنگی انجام شد. روش‏شناسی: این آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و دو فاکتور شامل سه رقم گوجه فرنگی ( 4129، سنا و هیراد) و پنج سطح چای کمپوست (0، 25، 50، 75 و 100 درصد وزنی) در گلخانه تحقیقاتی مرکز آموزش و تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی بوشهر واقع در برازجان انجام شد. صفات مورد بررسی شامل عملکرد کل، عملکرد تک بوته، متوسط وزن میوه، تعداد میوه تک بوته، متوسط وزن میوه، تعداد میوه در خوشه، تعداد گل در خوشه، تعداد میانگره تا اولین خوشه، تعداد خوشه در بوته، فاصله میوه از سطح زمین، قطر ساقه، سفتی میوه، طول، عرض و نسبت طول به عرض میوه، اسیدیته قابل تیتراسیون، موادجامد محلول، pH آب میوه، ویتامین ث، و شاخص کلروفیل بود. یافته‏ها: نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان دادند که تاثیر رقم و تیمارهای مختلف چای کمپوست روی همه ی صفات اندازه گیری شده بجز صفات تعداد خوشه در بوته و فاصله میوه از سطح زمین معنی دار بودند. مقایسه میانگین داده ها نشان دادند که بیشترین عملکرد کل (93/248 تن در هکتار)، عملکرد تک بوته (29/8 کیلوگرم)، متوسط وزن میوه (27/195 گرم)، تعداد میوه در خوشه (8)، تعداد میوه تک بوته (16/42)، تعداد گل در خوشه (6/9)، سفتی بافت میوه (11/4 کیلوگرم بر سانتی متر مربع) و طول و عرض میوه (86/84 و 26/66 میلی متر) مربوط به تیمار 50 درصد وزنی چای کمپوست و رقم هیراد بود. همچنین بیشترین میزان ویتامین ث (62/2 میلی گرم در 100 میلی لیتر عصاره) و شاخص کلروفیل (42/59) نیز در رقم هیراد و تیمار 25 درصد وزنی چای کمپوست مشاهده شد. نتیجه ‏گیری: به طورکلی می توان نتیجه گرفت که کاربرد چای کمپوست به صورت خاکی روی رقم های گوجه فرنگی می ت