01 دی 1403

محمدجواد پورعابد

مرتبه علمی: دانشیار
نشانی: دانشکده ادبیات و علوم انسانی - گروه زبان و ادبیات عرب
تحصیلات: دکترای تخصصی / زبان و ادبیات عربی
تلفن: 09155255007
دانشکده: دانشکده ادبیات و علوم انسانی

مشخصات پژوهش

عنوان توظيف التراث في روايات نجيب محفوظ (رواية قلب الليل أنموذجاً)
نوع پژوهش مقالات در نشریات
کلیدواژه‌ها
توظیف التراث، التراث الدینی، التراث الشعبی، نجیب محفوظ، قلب اللیل
مجله علوم اللغة العربیة و آدابها
شناسه DOI
پژوهشگران صادق البوغبیش (نفر اول) ، رسول بلاوی (نفر دوم) ، محمدجواد پورعابد (نفر سوم) ، ناصر زارع (نفر چهارم)

چکیده

توظیف التراث من قبل الروائی یأتی لیعطی للروایة طابعاً واقعیاً أکثر من السحریة، فالواقعیة فی توظیف التراث لها عدّة دلالات ومن أهمها الفنیة والنفسیة، ثمّ أنّ اختیار التراث لکی یعبّر الروائی عن محیطه الاجتماعی، والسیاسی، والدینی ویشارک المتلقّی فی هذا الفضاء من خلال التوصیفات للتراث الشعبی وماشابه. نجیب محفوظ الروائی الشهیر قد وظّف فی روایاته التراث بصورة فنیة حتّى یشارک المتلقی فی تلک الأجواء التی عاشها فی مصر أو قرأها من خلال قراءة التراث المصری، وروایة "قلب اللیل" من الروایات المهمة لدى نجیب محفوظ حیث وظّف التراث بشتّى أنواعه. هذا البحث یأتی على المنهج الوصفی- التحلیلی بهدف الکشف عن توظیف التراث فی روایة "قلب اللیل" وأهمیتها فی حبکة النص وأسباب توظیفها فی النص وقد استخدم الروائی التراث الشعبی أو الفلکلور سیّما توظیف الأمثال والأغنیة وحضور الجن، والتراث الدینی، والتاریخی، والمادی والثقافی، ولکل توظیف دلالاته وأسبابه الفنیة.