ناصر زارع

یکی از کارکردهای پسوند «الف و نون» در زبان فارسی، نسبت ساز بودن آن است. رد پای این پسوند را در بسیاری از نام های فارسی مثل بابکان و بهاران و سپاهان می بینیم. اما جالب توجه این که رد پای این پسوند نسبت ساز را در پاره ای از اعلام جغرافیایی عربی بصره می توان به وضوح دید. در نگاه نخست گمان می رود که آن چه در این اسم های خاص عربی به چشم می خورد نه پسوند نسبت ساز فارسی که نشانه ی تثنیه ی عربی است؛ اما با تدقیق در این اعلام در می یابیم که این نشانه، همان پسوند نسبت ساز فارسی است که به زبان عربی راه یافته است. این نکته از این حیث مهم است که غالبا فرض بر این است که دایره ی نفوذ زبان فارسی در زبان عربی محدود به شماری از واژگان معرّب است اما حضور و نفوذ چنین پسوندی در زبان عربی نشان می دهد که دایره ی نفوذ زبان فارسی در عربی بسی عمیق تر گسترده تر از واژه های معرّب است.