رسول بلاوی

بندر سیراف از مناطق باستانی و تاریخی جنوب ایران است که پیشگام در امر دریانوردی و بازرگانی بوده، و در طی قرنها یکی از بنادر مهم تجاری مسلمانان بشمار می آمد. سیراف در 300 کیلومتری شمال غربی بندر عباس، 230 کیلومتری شرق بوشهر و در بندرسیراف کنونی قرار داشته است. یکی از وقایع مهم سیراف در دوران بنی عباس، سفر سلیمان سیرافی از سیراف به چین و هند است. او وقایع سفرش را یادداشت کرد و سالها بعد، ابوزید سیرافی یکی از همشهریانش آن را تکمیل و تدوین نموده است.سفرنامه سلیمان سیرافی شناخته شده با نام «سلسلة التواریخ یا اخبارالصین والهند» وعنوان عربی "رحلة السیرافی"، یکی از منابع متقن وارزشمند در مورد وضعیت زندگی ایرانیان به ویژه ساکنان خلیج فارس و روابط آنها با چین و هند است. سلیمان سیرافی را می توان یکی از پایه گذاران سفرنامه نویسی دریایی در ایران و سرتاسر جهان اسلام به شمار آورد. مقاله برآن است با روش توصیفی – تحلیلی، از رهگذر تحلیلی کتاب «اخبارالصین والهند»، تمدن ایرانی و اسلامی سیراف را مشخص کند. یافته ها نشان می دهد که سیراف بندری عظیم در حوزه تجارت بین المللی بوده وسلیمان سیرافی نیز همچون یک مستند ساز حرفه ای به میان مناطق مختلف، جزایر، شهرها و اقوام گوناگون رفته و عادات و آداب آنها را ثبت و ضبط نموده است. او در طی مسافرتهای خودش به چین وهند، سفرنامه دریایی نوشت و سالها بعد، ابوزید سیرافی نوشته های او را تدوین و اضافاتی بدان افزود و کتابی کامل شد.