رسول بلاوی

نظریة کنش کلامی یکی از نظریات مطرح در زمینة تحلیل گفتمان و متن شناسی است. این نظریه که شاخه ای از فلسفة زبان است به بررسی افعال و جملات در موقعیّت های مختلف می پردازد. نظریة کنش کلامی در قالب پنج الگو به صورت ترغیبی، اظهاری، عاطفی، تعهّدی و اعلامی مطرح شده و سوال اصلی این پژوهش آن است که کنش های کلامی ارائه شده در نهج البلاغه، دربردارنده چه نوع کنشی است؟ هدف از این پژوهش کمک به تبییت هر چه بهتر اندیشه های سیاسی حضرت علی علیه السلام براساس الگو کنشی است. رویکرد تحقیق توصیفی- تحلیلی می باشد و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا بهره برده است. نتایج تحقیق نشان دهندة آن است که کنش ترغیبی در گفتار سیاسی حضرت (ع) به نسبت سایر کنش ها وجه غالب است. و دلیل این بسامد بالا آن است که حضرت علی علیه السلام در تلاش بوده کارگزاران جامعه را به سمت و سوی انجام کاری پسندیده و یا در حالت تکلیفی واجب برای هر چه بهتر شدن جامعة مسلمانان خواه به صورت توصیه، پیشنهاد و یا حتی هشدار ترغیب نماید.