سوران رجبی

زمینه: هیجان ها در زندگی اجتماعی انسان نقش محوری دارند. آن ها د ر پی رخداد های متفاوت، تمایل به انجام فعالیت های مشخص و هدف محوری را در افراد به وجود می آورند. به طور کلی هیجان ها را می توان به عنوان رابطه بین فرد و دنیای اجتماعی وی تلقی کرد. هیجان ها را از این حیث می توان تحت تأثیر الگوهای فرهنگی دانست. نقش هیجانات در فرایندهای شناختی بیش از پیش مورد توجه پژوهشگران و متولیان تعلیم و تربیت قرار گرفته است. هدف: مطالعه ی حاضر با هدف مقایسه آگاهی هیجانی در دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهرهای هرات و همدان و بررسی نقش آن در هیجان های تحصیلی دانش آموزان انجام شده است. روش‏شناسی: پژوهش حاضر با استفاده از روش پس رویدادی انجام شد و علاوه بر مقایسه بین دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهرهای هرات و همدان، رابطه بین خودآگاهی هیجانی و هیجانات تحصیلی در گروه هدف مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری عبارت بود از کلیه دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهرهای هرات و همدان که در سال تحصیلی 1399 مشغول به تحصیل بودند. با توجه به تعطیلی مدارس به دلیل شیوع همه گیری کرونا، جهت انتخاب نمونه، از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شد و تعداد 214 نفر از دانش آموزان (104 دانش آموز ساکن هرات و 110 دانش آموز ساکن همدان) از مدارس متوسطه شهرهای ذکر شده انتخاب شدند و لینک حاوی پرسشنامه از طریق شبکه های پیام رسان ارسال و تکمیل شد. گردآوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه هیجان های تحصیلی پکران و همکاران (2005) و پرسشنامه آگاهی هیجانی (ریف و همکاران، 2007) استفاده شد. یافته‏ها: تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از رگرسیون و تحلیل واریانس چندمتغیری انجام شد. یافته ها مؤید آن بود که بین دانش آموزان شهرهای هرات و همدان از نظر آگاهی هیجانی و هیجانات تحصیلی تفاوت معنی داری وجود دارد و دانش آموزان ساکن شهر همدان در مقایسه با دانش آموزان ساکن شهر هرات از آگاهی هیجانی و هیجانات تحصیلی بالاتری برخوردارند. علاوه براین تفاوتهای بین دانش آموزان شهرهای هرات و همدان از نظر آگاهی هیجانی و هیجانات تحصیلی با جنسیت آنان تعامل داشت. همچنین خودآگاهی هیجانی پیش بین معنی داری برای اغلب مؤلفه های هیجان تحصیلی بود. نتیجه‏گیری: آگاهی هیجانی به عنوان یکی از تعیین کننده های مهم هیجانات تحصیلی تحت تأثیر تفاوتهای فرهنگی و جنسیتی قرارمی گیرد و شرایط