سوران رجبی

زمینه: تیپ شخصیتی دی که با عوامل شناختی ارتباط داشته است، فرد را مستعد اختلالات روانشناختی و جسمانی میکند. با این حال، سوگیریهای شناختی مختص این تیپ تاکنون شناسایی نشده است و در صورت شناسایی میتواند به اصلاح سوگیریهای شناختی طیف وسیعی از مشکلات کمک نماید. هدف: با توجه به ضرورت پر کردن خلأ موجود، پژوهش حاضر با هدف شناسایی سوگیریهای شناختی تیپ شخصیتی دی انجام شد. روش: پژوهش حاضر بر اساس رویکرد کیفی با استفاده از روش پدیدارشناختی تفسیری انجام شد. جامعه هدف، دانشجویان دانشگاه خلیج فارس بوشهر در سال 4184 بودند که از میان آنها، 34 نفر با تیپ شخصیتی دی به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و یک مصاحبه نیمه ساختاریافته، طراحی شده توسط محققان، با آنها انجام شد. تحلیل محتوای آشکار و تحلیل محتوای پنهان بر اساس کدگذاری باز و محوری در نرمافزار MAXQDA-2020 نیز انجام شد. یافتهها: 20 کد اولیه در دو مقوله اصلی "سوگیری شخصی" و "سوگیری محیطی" شناسایی شد. سوگیری محیطی شامل "دیدگاه نسبت به دنیا" )با مقولههای فرعی "دیدگاه نسبت به آینده" و "دیدگاه نسبت به وضع موجود"( و "دیدگاه نسبت به دیگران" میشود؛ درحالیکه سوگیری شخصی شامل "خصوصیات شخصی" )دربرگیرنده"خصوصیات هیجانی"، خصوصیات اجتماعی" و "خصوصیات شناختی"( و "زندگی شخصی" )شامل "نگرش نسبت به زندگی فعلی خود" و "نگرش نسبت به گذشته خود"( میشود. در نهایت، کدهای اولیه، همه مقولههای اصلی و فرعی به کد محوری"سوگیری تفسیر" داده شدند. نتیجه گیری: سوگیریهای تفسیر شناسایی شده میتوانند به عنوان آیتمهای سناریوهای اصلاح سوگیری تفسیر در نظر گرفته شوند و جهت اصلاح سوگیریهای ذکرشده در افراد با تیپ شخصیتی دی به کار گرفته شوند.