علی خضری

رمان تصویری واقعی و حقیقی از چشم انداز و برداشت ادیب از زندگی است که در قرن نوزدهم و بیستم میلادی با انگیزة انتقاد از شرایط نابسامان فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی پدید آمد. ادیبان سراسر جهان با روی آوردن به این قالب ادبی، اندیشه ها و عقاید خود و جامعه را منعکس نمودند و با الهام از ادبیات داستانی دربارة دغدغه های انسانی و اجتماعی خود سخن گفتند. رجاء عبدالله الصانع رمان نویس مطرح اهل ریاض کشور عربستان سعودی در قرن بیستم، نقش پررنگی در گسترة ادبیات داستانی برعهده داشت؛ وی در رمان هایش با نگرشی رئالیستی و واقع گرایانه، مهم ترین مسائل اجتماعی - فرهنگی عربستان معاصر را بیان نمود. با توجه به جایگاه برجستة این ادیب در عرصة ادبیات داستانی معاصر بر آن شدیم تا به تحلیل فنی و موضوعی رمان «بنات الریاض» از این نویسندة برجسته بپردازیم. از همین منظر، پژوهنده در این پایان نامه به روش کتابخانه ای (توصیفی - تحلیلی) و با استفاده از مقالات علمی-پژوهشی و پایان نامه های موجود، ابتدا به بررسی بخشی از عناصر داستانی اثر مذکور پرداخته؛ سپس با تکیه بر محتوای رمان، تحلیلی جامعه شناسانه از آن ارائه داده است. یافته های این پایان نامه نشان می دهد که الصانع توانسته با در کنار هم چیدن عناصر ساختاری داستان، رمانی درخور و شایسته، تقدیم خوانندگان خود کند؛ رمانی که در آن انسان و به ویژه جنس زن، پیوند ناگسستنی با زندگی اجتماعی و کشمکش های آن دارد. نویسنده همچنین با رویکردی اجتماعی در این رمان به تحلیل دغدغه ها، مسائل زنان و تابوشکنی آنان پرداخته و وضعیّت فرهنگی و اجتماعی حاکم بر کشور عربستان را هنرمندانه به تصویر کشیده است.