امین محمودی

جهت انتقال سیالاتی چون آب، نفت، گاز و ... عموما از خطوط لوله انتقال استفاده می شود. تلاقی مسیر انتقال خطوط لوله با مسیر آبراهه و رودخانه ها گریزناپذیر است. در طبیعت رودخانه ها مئاندری و با جریان ناماندگار یافت می شوند. جریان ناماندگار و همچنین برخورد جریان با خطوط انتقال و جریان حلزونی درون قوس رودخانه تأثیر چشمگیری بر توپوگرافی بستر رودخانه ها دارد که می تواند آسیب جدی به سازه های پائین دست برساند. در این مطالعه اثر نسبت زمان دبی اوج به زمان تداوم ناشی از ناماندگاری جریان و اثر عمق دفن لوله انتقال بر توپوگرافی بستر پائین دست بررسی شده است. نتایج نشان داد حد اکثر مقدار بیشینه آبشستگی و بیشینه رسوب گذاری در قوس 180 درجه پائین دست در آزمایشات به ترتیب مربوط به نسبت زمان اوج به زمان تداوم 5/0 و 1 می باشد. همچنین در آزمایشات لوله همتراز با بستر، مقادیر بیشینه آبشستگی در مقایسه با حالات مدفون و بالاتر از بستر بیشتر است. در تمامی حالات موقعیت بیشینه آبشستگی در قوس 180 درجه پائین دست نزدیک به دیواره خارجی و موقعیت بیشینه رسوب گذاری در قوس 180 درجه پائین دست نزدیک به دیواره داخلی است که نشان دهنده تاثیر جریان حلزونی درون قوس می باشد.