علیرضا فیوض

در سال های اخیر پژوهش های بسیاری در زمینه ی خرابی پیشرونده به صورت مقاله، آزمایش و .. انجام گرفته است. بخش عمده ی این تحقیقات بر روی سازه های قابی شکل و به روش تحلیل مسیر بار جایگزین بوده است. در این تحقیقات اصلی ترین مکانسیم انتقال نیرویی، که به آن اشاره شده است عمل زنجیره ای/کششی تیر ها در محل حذف عضو است. با این حال امکان ایجاد مکانسیم های دیگری نظیر رفتار غشایی دال ها و یا مشارکت اجزای غیر سازه ای وجود دارد. مشارکت میانقاب ها به عنوان اجزای غیر سازه ای در باز توزیع نیرو ها موضوعی است که اخیرا مورد توجه قرار گرفته و به نقش موثر آن در افزایش مقاومت سازه اشاره شده است. با وجود این سختی و ظرفیت قاب های میانپر به ویژگی-هایی نظیر ابعاد بازشو، شرایط تماسی، نوع مصالح و غیره بستگی دارد. درز هایی که در ناحیه تماسی میانقاب و قاب پیرامونی قرار دارند، به صورت قابل توجه ای اندرکنش میانقاب و اعضا را متاثر می کنند. این درز ها می توانند در اثر شرایط اجرایی و یا به علت الزامات آیین نامه ای در نظر گرفته شده باشند. در هرحال در بعضی شرایط حضورشان اجتناب ناپذیر است. در این پژوهش به اثر عرض و موقعیت درز های تماسی میانقاب بر رفتار سازه پرداخته شده است. این موضوع که حضور درز ها تا چه حد و چگونه مشارکت میانقاب ها در باز توزیع نیروهای ناشی از حذف ستون را متاثر می کنند، تمرکز اصلی پژوهش حاضر بوده است. به منظور تحقق این هدف، مدل اجزا محدود سازه در نرم افزار SAP 2000 ساخته شد و تحلیل مسیر بار جایگزین به روش دینامیکی غیرخطی بر روی آن انجام گرفت. میانقاب مورد مطالعه از نوع دیوار های ساندویچ پنل بتنی بوده است. این نوع میانقاب، با اِلمان پوسته و اعضا قاب با اِلمان خطی دو گره ای مدل سازی شدند. رفتار خمیری اعضا نیز با اختصاص مفاصل رشته ای به اعضا قاب درنظر گرفته شد. نتایج تحلیل نشان می دهد افزایش عرض درز ها (در سه وجه میانقاب) تا 50 میلی متر باعث افزایش تغییرمکان قائم محل حذف ستون تا 70 درصد نسبت به نمونه بدون درز می شود. در ادامه، نتایج این تحقیق نشان داد قرارگیری درز ها تنها در یکی از وجوه میانقاب (تیر-میانقاب، ستون -میانقاب) می تواند تنش در اعضا میانقاب را تا حد قابل ملاحظه ای کاهش دهد. نتایج نشان می دهد شرایط تماسی تاثیر قابل ملاحظه ای بر سختی و ظرفیت قاب میانپر دارد و می توان گفت برآورد میانق