آمنه سادات طاهریان

مقدمه: امروزه فرایندها به عنوان یکی از منابع اساسی دانش سازمانی محسوب شده و بنابراین مدیریت بهینه آنها نقش اساسی در مدیریت دانش سازمان ایفا می کند. بهینه کاوی فرایندها که با تحلیل زنجیره ای از فعالیت ها و مقایسه آنها با عملیات مشابه در سازمان های دارای بهترین عملیات، سر و کار دارد خود به عنوان ابزاری در جهت مدیریت بهینه دانش سازمان محسوب می شود. لازمه بهینه کاوی فرایندها وجود ابزارها و مدل های استاندارد به منظور طبقه بندی آنها و در نتیجه ایجاد یک اصطلاح شناسی مشترک بین سازمان ها می باشد. گرچه مزایای استفاده از مدل های استاندارد طبقه بندی و بهینه کاوی فرایندها در حوزه تجارت به اثبات رسیده است، لیکن ادبیات پژوهش حاکی از عدم توجه کافی به پتانسیل این ابزارها در یکپارچه سازی فرایندهای مختلف کتابخانه از جمله خود مدیریت دانش می باشد. فقدان یک مدل طبقه بندی و بهینه کاوی استاندارد برای فرایندهای مدیریت دانش در کتابخانه ها و پراکندگی آنها منجر به دشواری طراحی و پیاده سازی پروژه های مدیریت دانش و نیز مقایسه و بهینه کاوی فرایندهای مربوط به آن شده است. بنابراین گام نخست و اساسی برای حل این مسئله، شناسایی و چارچوب بندی فرایندها و خرده فرایندهای مربوط به مدیریت دانش در کتابخانه و ارائه یک مدل استاندارد در این زمینه است. به عنوان راه حلی برای مسئله فوق، پژوهش حاضر برای نخستین بار به وام گیری مدل تجاری چارچوب طبقه بندی فرایند (پی سی اف) مرکز بهره وری و کیفیت آمریکا، تطبیق و اصلاح آن برای فرایندهای مدیریت دانش در کتابخانه ها پرداخته است. پی سی اف فرایندهای سازمان را به 12 مقوله و در قالب دو گروه عملیاتی و مدیریتی به صورت سلسله مراتبی از سطح مقوله تا فعالیت تقسیم می کند. مقوله 12 مربوط به مدیریت بهبود، دانش و تغییر است. تمرکز مقاله حاضر بر توسعه قابلیت مدیریت دانش در پهنه سازمان یه عنوان دومین گروه فرایندی مقوله فوق می باشد. روش شناسی: رویکرد منبع مدار و به دنبال آن تحلیل محتوای کیفی و مقایسه و تطبیق فرایندها، فنون مورد استفاده در تحقیق حاضر بوده است. ابتدا فرایندهای مربوط به مدیریت دانش در مدل پی سی اف نسخه 2009 به عنوان آخرین نسخه در دسترس در زمان آغاز پژوهش حاضر، مطالعه ترجمه و تحلیل شدند. سپس منابع مربوط به مدیریت و نیز مدیریت دانش در کتابخانه ها، به شیوه تحلیل محتوای کیفی مورد بر