دارا باقری

با توجه به نو ظهوربودن فناوری نانو و عدم آگاهی کافی از خطرات احتمالی این ذرات از یک سو و اثرات مفید پروبیوتیک‏ها بر آبزیان از سوی دیگر، در این تحقیق به بررسی اثر آلاینده های نوظهور نانو نقره به همراه پروبیوتیک باکتریایی لاکتوباسیلوس به عنوان مکمل غذایی بر برخی از شاخص های کبدی در ماهی کپور معمولی پرداخته شد. ماهیان تحت 6 تیمار آزمایشی قرار گرفتند و پس از 42 روز تغذیه با پروبیوتیک بر اساس آزمون سمیت کشنده و تحت کشنده بر اساس روش استاندارد OECD به ترتیب به مدت 4 و 10 روز به همراه آداپتاسیون در مجاورت نانونقره قرار گرفتند. در پایان آزمون سمیت تحت کشنده از ماهیان هر6 تیمار نمونه های سرم و بافت کبد استحصال شده و شاخص های بیوشیمیایی و آنزیم کبدی بررسی گردید(تیمارشاهد، تیمارتغذیه شده باپروبیوتیک سطح CFU/g 106، تیمارتغذیه شده با پروبیوتیک سطح CFU/g107، تیمار نانونقره، تیمارترکیبی نانونقره وپروبیوتیک سطح106، تیمار ترکیبی نانونقره با پروبیوتیک سطح107). نانونقره به تنهایی بر آنزیم های اسپارتات ترانس آمیناز و مالون دی آلدیید اثرات تخریبی افزایشی و بر آنزیم گلوتاتیون ردوکتاز اثر تخریبی کاهشی داشت، درحالی که پروبیوتیک به تنهایی بر خلاف تاثیرات نانونقره عمل کرد. استفاده ترکیبی نانونقره و پروبیوتیک درآنزیم های گلوتاتیون ردوکتاز و مالون دی آلدیید توانست اثرات تخریبی نانونقره را کم کند، ولی درآنزیم اسپارتات ترانس آمیناز افزایش یافت. همچنین این تیمارها بر شاخص های آلانین آمینوترانسفراز و گلوتاتیون S ترانسفراز تاثیر معنی داری نداشتند. پروبیوتیک به تنهایی اثر معنی داری بر عمده شاخص های بیوشیمایی نداشت، اما نانونقره در شاخص گلوکز، اثر تخریبی کاهشی و در پروتیئن اثر افزایشی داشت. همچنین استفاده ترکیبی پروبیوتیک و نانونقره باعث افزایش در شاخص گلوکز، و همچنین کاهش در پروتئین شد. نتایج هیستوپاتولوژی نشان داد نانو نقره به تنهایی سبب بروز ناهنجاری های ساختاری شامل تغییر شکل-ابری و نکروز، خونریزی، تورم وآب آوردگی و هم چنین جانبی شدن هسته درکبد بود. پروبیوتیک به تنهایی مقدار این عارضه ها را به شدت کاهش داد.همچنین استفاده ترکیبی پروبیوتیک و نانونقره با وجود اینکه با افزایش خونریزش همراه بود، ایمنی غیراختصاصی را در ماهی کپور معمولی تحریک نمود ودیگرعارضه های کبدی را بهبود ببخشد.