اسماعیل عباسی

بارش های شدید سیل آسا، سالانه در جنوبغرب ایران خسارات جانی و مالی جبران ناپذیری را بهمراه دارد. شناسایی عوامل ایجاد این بارشها می تواند در مدیریت حوادث غیرمترقبه ی ناشی از آنها راهگشا باشد. هدف از انجام پژوهش صورت گرفته شناسایی عوامل ایجاد بارش های شدید روزانه استان خوزستان و تحلیل همدید این عوامل می باشد. در این تحقیق بارش های بیش از 50 میلیمتر به عنوان بارش سنگین تعریف شده است. جهت انجام این پژوهش از نقشه های فرارفت رطوبت تراز 850 هکتوپاسکال ، نقشه های امگا و ارتفاع ژئوپتانسیل ترازهای 850 و 500 هکتوپاسکال و نقشه های فشار تراز دریا برای 24 ساعت قبل از وقوع بارش و روز بارش استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که عوامل سینوپتیکی بارش های شدید استان خوزستان به چهار الگوی کلی تقسیم می شوند: 1 ) الگوی نوع A : در فشار تراز دریا، حرکت شمال سوی سامانه سودان علاوه بر فرارفت گرما و رطوبت دریای عرب و خلیج فارس، موجب تقویت ناپایداری در این سطح شده و در سطح فشاری 850 میلی باری، همچنان فرارفت رطوبت دریاهای گرم جنوبی ادامه دارد. و در سطح 500 میلی باری، منطقه مورد مطالعه در زیر سرچال و ناوه های عمیق غربی قرار گرفته که مقادیر امگای منفی نسبتا بالا از سطح 850 تا 500 میلی باری نشاندهنده ناپایداری شدید در این الگو است. الگوی نوع B : قرارگیری یک مرکز چرخندی بر روی دریای خزر و زیر نفوذ قرار دادن منطقه مورد مطالعه در اثر گسترش زبانه های منتج از چرخند مذکور. 3( الگوی نوع C : استقرار یک مرکز واچرخندی قوی بر روی سیبری و نفوذ زبانه های این مرکز واچرخندی بر روی منطقه مورد مطالعه . 4 ( الگوی نوع D : قرارگیری یک چرخند بر روی دریای مدیترانه همراه با سرعت قائم منفی در جلوی چرخند مذکور.