اسماعیل عباسی

زمینه: درختان حرا به شدت مستعد آلودگی نفتی هستند. بسته به شدت آلودگی، نفت منجر به برگ زدایی اولیه می گردد و تا بهبود نهایی مرگ و میر ادامه دارد و در نهایت موجب از بین رفتن کامل زیستگاه می گردد. بهطورکلی، فعالیت های صیادی با اختلال در فرآیند رسوب گذاری و جریانات امواج، کاهش سطح تنوع زیستی و وارد نمودن آلاینده های نفتی به محیط جنگل های مانگرو یکی از مهمترین آشفتگی های محیطی مؤثر در افزایش آسیب پذیری این اکوسیستم ها به شمار می آیند. هدف مطالعه حاضر ارزیابی تهدیدات فعالیت های دریایی یعنی ماهیگیری و سوانح نفتی مانگرو های ایران می باشد. روش شناسی: به این منظور در این تحقیق با استفاده از تصاویر ماهوارهای لندست 4 و 5، از دو روش طبقه-بندی حداکثر احتمال و شاخص NDVI، محدوده ی جنگل های حرا مشخص شد. برای تعیین شدت فعالیت-های صیادی نقشه سازی گستره رویشگاه های مانگرو، ترسیم 189 و 391 سلول شبکه با ابعاد 4×4کیلومتر در سطح آب های ناحیه کرانه دربرگیرنده مانگرو ها و نیز تهیه داده های مربوط به موقعیت جغرافیایی و تعداد شناور های موجود در بنادر صیادی استان بوشهر و سیستان و بلوچستان، نقشه شدت انجام فعالیت های صیادی به تفکیک رویشگاه های نایبند و گواتر تهیه شد. یافته ها: نتایج نشان داد که در مناطق جاسک مرکزی و شرقی و گواتر رشد جنگل های مانگرو در سال 1991 نسبت به سال 1990 افزایش یافته است که این افزایش به طور متوسط در جاسک مرکزی از 17/55 هکتار به 62/55 هکتار، در جاسک شرقی از 41/274 هکتار به 5/274 هکتار و نهایتا در گواتر از 91/215 هکتار به 91/242 هکتار بوده است. اما در قشم از 46/5264 هکتار به 01/5264 هکتار کاهش یافته است. در مساحت جنگل های حرای بیدخون، بساتین، بندر عباس، سیریک و گابریک تغییری مشاهده نگردید. نتایج حاصل از این بررسی، به طور کلی میتوان گفت که مساحت مانگرو ها به جز مانگروهای منطقه گواتر تغییرات چندانی نداشته است، اما سلامت جنگل های مانگرو به جز گواتر کاهش یافته است. همچنین نتایج نشان داد که بر اساس وضعیت فعلی رویشگاه های مانگرو مورد مطالعه، پراکنش جغرافیایی بنادر و تعداد شناور های صیادی موجود در آن ها، مانگرو های رویشگاه گواتر نسبت به رویشگاه نایبند در معرض شدت فعالیت صیادی بالاتری قرار دارند. مقدار میانگین نمایه شدت فعالیت صیادی در آب های ساحلی مجاور رویشگاه نایبند و گواتر برابر