اسماعیل عباسی

حدوث وقایع فرین اقلیمی ازجمله توفان های حاره ای سالانه مخاطرات جبران ناپذیری را در مناطق تحت سیطره خود بر جای می گذارد. شناخت این وقایع و علم به زمان رخداد آنها می تواند در مدیریت حوادث غیرمترقبه ناشی از آنها راهگشا باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر بازساخت زمانی - مکانی توفان های حاره ای مؤثر بر سواحل جنوبی ایران همراه با واکاوی شرایط همدیدی جو در زمان رخداد این توفان ها می باشد. داده های مورد استفاده در این پژوهش شامل داده های بازتحلیل شده مرکز ملی پیش بینی محیطی آمریکا با تفکیک مکانی 2 در ? درجه که یک دوره آماری (142 ساله) از سال 1871 تا 2012 و داده های مربوط به پایگاه ECMWF با قدرت تفکیک مکانی یک درجه جهت تحلیل دینامیک و ترمودینامیک توفان های شناسایی شده هستند و همچنین داده های جو قائم برای محاسبه شاخص های ناپایداری جو می باشد؛ نتایج نشان داد ازنظر فراوانی زمانی در طی سال های 1871 تا 2015 در مجموع 30 توفان حاره ای سواحل جنوبی ایران را به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم تحت تأثیر قرار داده است. بیشترین فراوانی ماهانه مربوط به ماه ژوئن با 21 رخداد و پس از آن ماه ژوئیه با هفت مورد و ماه های اکتبر و می هرکدام با یک مورد رخداد توفان حاره ای این فراوانی زمانی را شکل داده است. ازنظر فراوانی مکانی تمامی توفان های شناسایی شده دریای عرب و عرض های تقریبی 15 درجه شمالی را جهت تکوین و نهایتاً توسعه خود برگزید ه اند و بیشترین تعداد رخداد توفان که در ماه ژوئن اتفاق افتاده است ازنظر حرکت و جابجایی مسیر جنوب شرق – شمال غرب را انتخاب نموده اند بطوری که 15 توفان از 30 توفان حاره ای شناسایی شده دارای چنین ویژگی می باشند.