اسماعیل عباسی

اکوسیستم های مانگروها دارای خدمات اکوسیستمی فراوان هستند و نقش بسزایی در پایداری اکوسیستم ساحلی ایفا می کنند. لذا هدف از این تحقیق، بررسی روند تغییرات زمانی و مکانی عرصه رویشگاهی مانگروهای پارک ملی دریایی نایبند و منطقه حفاظت شده باهوکلات و همچنین تعیین شدت فعالیت های صیادی به عنوان تهدیدات انسانی پیش روی این مانگرو می باشد. به منظور بررسی روند تغییرات زمانی و مکانی مانگروهای در رویشگاه های مورد مطالعه، چهار شاخص گیاهی NDVI، SAVI، LAI و RVI محاسبه و تغییرات آنها در بازه سالهای 1990 تا 2019 بررسی شد. برای تعیین شدت فعالیت های صیادی، پس از تهیه نقشه گستره رویشگاه های مانگرو 189 و 391 سلول شبکه با ابعاد 4×4کیلومتر در سطح آب های ناحیه کرانه دربرگیرنده مانگرو های خلیج نایبند و گواتر ترسیم و داده های مربوط به موقعیت جغرافیایی و تعداد شناور های موجود در بنادر صیادی استان بوشهر و سیستان و بلوچستان تهیه شد. نتایج حاصل از این بررسی، افزایش مساحت را در همه ی مانگروهای مورد مطالعه در حد فاصل سال های 1990 تا 2019 نشان داد. این افزایش به طور متوسط درخلیج نایبند، رویشگاه بیدخون از 96/32 تا 93/123 هکتار مشاهده شد و همچنین در خلیج گواتر از 76/275 تا 72/396 هکتار بوده است. برداشت از سرشاخه ها توسط جامعه محلی ، ورود آلودگی های صنایع نفت و گاز ، گردشگری و ورود زباله های تجزیه ناپذیر بدلیل نزدیکی این رویشگاه به مناطق مسکونی از جمله مهمترین دلایل کاهش مانگروهای این منطقه در بازه 2000 تا 2010 می باشد. در خلیج گواتر نیز آبزی پروری به عنوان عامل اصلی در تغییر هیدرولوژیک منطقه و کاهش این جنگل ها بعد از سال 2015 تا کنون بوده است. افزایش دما و افزایش سطح آب دریا به عنوان مهم ترین عوامل در افزایش استقرار و عرصه رویشگاهی مانگروهای مطالعه شده می باشد. همچنین نتایج نشان داد که با توجه به وضعیت فعلی رویشگاه های مانگرو، پراکنش جغرافیایی بنادر و تعداد شناور و قایق های صیادی موجود در این بنادر، مانگرو های رویشگاه گواتر نسبت به رویشگاه نایبند در معرض شدت فعالیت صیادی بالاتری قرار دارند.