فاطمه نعمتی

فراگوییِ درستِ واکه ها، از عواملِ مهم ارتباطِ کلامی موفق است و مشخصات موجِ صوتی، به بهترین وجه نحوه فراگویی را نشان می دهد. این بررسی، به تأثیر زمانِ جراحیِ کاشتِ حلزون، بر نخستین و دومین سازة واکه های فارسی و فضای واکه ای در تولید کودکان ناشنوای کاشت حلزون (کودکان کاشت) می پردازد. سازة اول و دومِ واکه های فارسی، در تولید کودکانِ کاشتِ پیش و پس از سه سالگی و گروه کنترلِ شنوای هم سن، استخراج گشته و با هم مقایسه شدند. برای مقایسة گروه ها، از آزمون کراسکال-والیس با سطح معنا داری 05/0 استفاده شد. تفاوت معنا داری میانِ گروه ها در سازه اول و دوم واکه ها، به استثنای هر دو سازه /a/ و سازه دوم /i/ و /e/ دیده شد. بر پایة آزمون های تعقیبی من ویتنی، کودکان شنوا و کاشت پیش از سه سال، تفاوت معناداری در سازه اول/i/ ، /e/ و /u/ و سازه اول و دوم /o/ و /?/ داشتند. کودکان شنوا و کاشت پس از سه سال تفاوت معناداری در هشت مورد اولیه نشان دادند. کودکان کاشت پیش و پس از سه سال نیز در سازه اول /i/ و /e/ و دوم /u/ و /o/ تفاوت آماری معنا داری داشتند. فراوانیِ سازه اول کودکان کاشت بیشتر از شنوایان بود؛ به این معنا که آن ها واکه ها را افتاده تر تولید کردند که احتمال دارد به دلیل آموزش با دهان باز مربیان برای مشاهده پذیری جایگاه تولید باشد. هر چند فراوانی سازه دوم آن ها تأییدکنندة تأثیر مطلوب جراحی زودهنگام بر شناسایی محل تولید واکه بود. زیرا اگرچه همة کودکان کاشت واکه های پسین را جلوتر از محل طبیعی تولید کردند، اما این ویژگی در کودکان کاشت پس از سه سالگی آشکارتر بود.