حمید اسدپور

فرهنگ و تمدن ایران گسترهای عظیم و تاریخ ی پرماجرا دارد. یکی از موضوعات مهمی که گواهی بر گستردگ ی فرهنگ و تمدن ای ران دارد، موضوع دیاسپورای ایرانی م ی باشد . به واقع گستردگی و پراکندگی این فرهنگ، حاصل مناسبات عمیق بین مهاجران و سرزم ین های مادری است. مهاجرت از سرزمین مادری چه به شکل اجباری و یا حالت دلخواهانه، مع لول زمینه ها و عوامل گوناگونی می باشد که خود پیامدهایی به دنبال داشته است. آگاهی دقیق و شناخت عمیق از جایگاه ای ن دیاسپوراها و همچنین توجه به عوامل و زمینه مهاجرتها، ضمن آنکه شناخت بخشی از تاریخ س یاس ی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگ ی ایران است، می تواند به پیوند عمیقتر بین ایران با ای ن سرزمینها کمک کند . در این مقاله، ضمن بررس ی عوامل، زمینه ها و پیامدهای مهاجرتها، به ترس یم بازنشر فرهنگ ایرانی در این سرزم ینها پرداخته شده، نقش اصلی این دیاسپوراها در بازنشر فرهنگ ایرانی مورد بررس ی قرار گرفته است. به نظر می رسد که فرهنگ ایرانی، اسالم بازرگان، همراه با تساهل و تسامح مذهبی مسلمانان، عالقمند ی مبلغان مذهبی و معنوی به گسترش اسالم به ویژه از سوی صوفیان و موقعیت جغرافیایی و تجاری خل یج فارس از زمینه ها و عوامل اصلی شکل گیر ی این مهاجرت ها باشد . در این پژوهش با تکیه بر منابع کتابخانه ای و با روش توصیفی تحلیلی به بررس ی موضوع پرداخته شده است.