هادی بالوئی جام خانه

زمینه: برآوردن تقاضای تجهیزات اضطراری پس از یک فاجعه، موضوعی بسیار مهم است. از یک سو لازم است تعداد معینی از مراکز توزیع در مکان های مناسب برای نگهداری و انتقال مواد امدادی قرار گیرد. از سوی دیگر، اعزام تجهیزات مناسب و برنامه ریزی مسیرهای آن ها برای تحویل مواد از مراکز توزیع به مناطق حادثه دیده ضروری است که همچنان در زمینه لجستیک اضطراری چالش برانگیز است. هدف: این پژوهش با طرح مساله مکان یابی - مسیریابی برای توزیع امداد در مراحل اولیه وضعیت بحرانی پس از یک فاجعه در پی به‏گزینی یک روش فراابتکاری در حل مدل برنامه‏ریزی این مساله است. روش‏شناسی: نخست اعتبار سنجی با حل مدل در ابعاد کوچک با استفاده از روش دقیق صورت گرفت و سپس از سه الگوریتم برای به گزینی الگوریتم استفاده شد. برای به گزینی از شمار نقاط پارتوی تولید شده، فاصله تا نقطه ایده آل و همچنین فاصله ازدحامی به عنوان معیارهای مهم به گزینی الگوریتم استفاده شد. یافته‏ها: تمامی پارامترهای هزینه ای منجر به بدتر شدن جواب می‏شوند و در بین آنها هزینه حمل و نقل و پس از آن هزینه ثابت بیش از همه در بدتر شدن اثربخشی تاثیرگزارند. با افزایش تقاضا اهداف هزینه، زمان، ریسک و اثربخشی تحت سناریوهای مختلف دچار تغییر شده و به ترتیب در سناریوهای خوشبینانه، محتمل و بدبینانه جواب برای هر چهار تابع هدف بدتر می‏شود. نتیجه‏گیری: شمار مکان های آسیب دیده ای که به آنها کمک نشده را با کاهش ریسک و افزایش اثربخشی خدمت رسانی می‏توان کمینه کرد. اما باید توجه داشت که اثربخشی از تمامی پارامترهای هزینه ای تحت تاثیر قرار گرفته و بیشترین اثرپذیری آن از هزینه حمل و نقل و پس از آن هزینه ثابت است. به گونه ای که هزینه حمل و نقل می‏تواند تا میزان زیادی باعث کاهش اثربخشی شود. بنابراین به منظور افزایش اثربخشی می‏بایست هزینه‏های مورد نظر را تا حد ممکن کاهش داد که این کار با انتخاب مسیر مناسب امکان پذیر است.