حسین مهتدی

امام خمینی (ره) به عنوان فقیه الشعراء و شاعر الفقهاء، از جمله شاعرانی است که رویکردی متفاوت و بی نظیر به قرآن دارد که در نتیجه آن بینامتنی زیبا و شگفت انگیزی بین شعر وی با قرآن به وجود آمده است. فراوانی تعامل اشعار امام خمینی (ره) با قرآن کریم از ویژگی های برجسته این شاعر عرفانی به شمار می رود که نشان می دهد امام (ره) از متن قرآنی به طور آگاهانه استفاده کرده است تا بتواند مقصود خود را بهتر، دقیق تر، عمیق تر و مؤثرتر بیان کند. امام (ره) شاعری عرفانی است تأمل در راز هستی و معشقوق ازلی از بارزترین اندیشه ی او می باشد ایشتان توانسه است با بهره مندی از قرآن این سرچشمه نور و هدایت افکار و اندیشه های خود را به نظم درآورد و با توجه به انواع بینامتنیت چون لفظی، مضمونی و بینامتنیت عَلَم بین مفاهیم قرآنی و اندیشه های شعری و ادبی خویش با استفاده از رابطه ی نفی متوازی پیوندی برقرار نماید. موضوعاتی را که امام (ره) در اشعار خود از قرآن بهره گرفته است به چند دسته تقسیم می شود: 1- شخصیت های قرآنی، 2- داستان های قرآنی، 3- مثل های قرآنی. نگارنده در این پژوهش پس از استخراج و استقراء ابیات امام (ره) با روشی توصیفی تحلیلی به بررسی کمیت و کیفیت تأثیرگذاری قرآن بر اشعار ایشان می پردازد. در تبیین روابط بینامتنی قرآنی با اشعار امام خمینی (ره)، متن قرآنی متن غایب و اشعار امام (ره) متن حاضر است. عملیات بینامتنی یا تناص تعامل بین دو متن را روشن می کند.