حسین مهتدی

اسلام به خانواده به عنوان اولین و مهم ترین نهاد اجتماعی توجه ویژه ای داشته و در راستای حفظ این نهاد مقدس قوانین و تدابیری اندیشیده است که از جمله آن ها داوری یا حکمیت بین زوجین در هنگام بروز اختلاف و درگیری جهت حل مناقشات، برقراری آشتی و استوار ساختن روابط بین آن ها می باشد؛ در زمان بروز اختلاف بین خانواده، جامعه مسئولیت دارد و در این میان مسئولیت بستگان در رفع اختلاف خانوادگی بیشتر می باشد. از همین رو خداوند متعال در آیه 35 سوره نساء ضمن مطرح کردن این مسئله، دستور می دهد که حَکَم را از میان خویشاوندان زن و شوهر انتخاب کرد؛ چرا که به واسطه رابطه خویشاوندی و عاطفی که با زوجین دارند، می توانند در صدد تحریک عواطف آن ها در مسیر درست برآیند. نگارندگان در این مقاله با شیوۀ توصیفی تحلیلی و با استفاده از تفاسیر اجتماعی ضمن تعریف حکمیت، به بررس اوصاف و ویژگی های حکم و امتیازات این نوع داوری و نقش آن در جلوگیری از فروپاشی خانواده و کاهش آمار طلاق پرداخته اند؛ همچنین ضرورت وجود حَکَم را با توجه به آمار طلاق در جامعه کنونی تبیین می کنند. از دیگر یافته های این پژوهش این است که با توجه به احساسات و عواطفی که در محیط خانواده حکمفرماست در هنگام بروز اختلافات نمی توان فقط با مقیاس خشک و بی روح قانون در پی رفع اختلاف برآمد؛ بلکه می بایست در حدامکان از طریق عاطفی درصدد حل مشکلات بود.