حسین مهتدی

از ابومِخنَف لوط بن یحیی ازدی متوفی 157 ق کتاب های متعددی به یادگار مانده است، یکی از آثار او که فقط در کتاب الذریعه آقابزرگ تهرانی از آن نام برده شده است کتاب «مولد امیر المؤمنین (ع)» است. از مولودنامۀ حضرت امیرالمؤمین (ع) منسوب به لوط بن یحیی ازدی و ترجمۀ محمدتقی موسوی نسخه ای در فهرست کتابخانۀ آیت الله گلپایگانی به شماره 8246- 96/56 ثبت شده است؛ همچنین نسخه هایی از این اثر در شهرستان دشتستان که هم چنان سنت مولودی خوانی در آنجا پابرجا است وجود دارد. نگارنده در این مقاله با شیوۀ توصیفی تحلیلی به بررسی و تحلیل این مولودنامه پرداخته است؛ همچنین به بیان ویژگی ها و نواقص و ابعاد ناشناختۀ این اثر در سه سطح زبانی و نحوی و بلاغی می پردازد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که این مولودنامه با موضوع آفرینش پیامبر (ص) و امام علی (ع) قبل از خلقت حضرت آدم (ع) شروع می شود؛ سپس به داستان ولادت امام علی (ع) تا هجرت ایشان از مکه به مدینه و توطئه های قریش می پردازد و در نهایت با موضوع ازدواج آن حضرت با حضرت فاطمۀ زهرا (س) خاتمه می یابد. باوجود تشکیک در صحّت ادعای «محمّد تقی موسوی» در ترجمۀ مولودنامۀ حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) اثر «ابومِخنَف»؛ ولی ترجمۀ او به خاطر ویژگی های زبانی و نحوی و بلاغی اش و اشعار پرمعنایی که به متن افزوده است در نوع خود اثری ارزشمند است.