حسین سلیمی

بی تردید، جادو و جادوگری، تاریخی به قدمت تاریخ بشر دارد. فانتزی و فرایند آن از مباحثی است که در ادبیات قابل بررسی است. حماسه های ایران نیز دارای این چنین ابعادی هستند. به خصوص که رابطه ای تنگاتنگ با اسطوره ها، افسانه ها و حماسه دارند. ازجمله مؤلفه های رایج در متون وهم انگیز فانتزی، جادو و جادوگری ست. این مقاله که با روش توصیفی – تحلیلی نوشته شده است، کوششی است در پرداخت به نقاط تشابه و تفاوت کاربرد این مؤلفه در منظومۀ گرشاسپ نامه با فرامرز نامه و بانوگشسپ نامه. برای دست یافتن به نتیجه، تلاش شده است تا ابتدا تعریفی اجمالی از فانتزی ارائه شود و پس ازآن، مشخصات گرشاسپ و فرامرز و بانوگشسپ در منظومه های مذکور بررسی گردد. درنهایت نیز با ذکر شواهد، به مقایسۀ بسامد کاربرد جادو و علت برتری گرشاسپ نامه در ابعاد فانتزی جادو پرداخته شود. در مقایسۀ بسامد استفاده از این عناصر، نخست گرشاسپ نامه و سپس فرامرز نامه و در آخر نیز بانو گشسپ نامه قرار دارند. ازجمله دلایل این برتری در گرشاسپ نامه، می توان وجود سفر و انواع آن و ذهنیت سراینده و نیز نزدیکی او به سبک خراسانی نسبت به دو منظومۀ دیگر دانست.