حسین سلیمی

بررسی صور خیال، در مجموعۀ اشعار شاعران، راهی برای دریافت ترفندهای شاعری و در نتیجه دریافت زیبایی های زبانی، ادبی و فکری شاعران و اشعار هر دوره است. در این پژوهش اشعار سعید بیابانکی در مجموعه سنگچین از نظر صور خیال، مورد بررسی قرار گرفت. برای انجام این پژوهش و برای دستیابی به ویژگی های بیانی اشعار بیابانکی، نخست با توجه به دیدگاهِ ادیبان علوم بلاغی، ویژگی های زبانی و انواع ترفندهای علم بیان، اعم از تشبیه، استعاره، کنایه و مجاز در مجموعۀ مذکور استخراج و مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از بررسی انجام شده نشان می دهد که سعید بیابانکی دراین مجموعه از انواع صور بیانی استفاده کرده است و از میان صور اصلی و چهارگانۀ علم بیان، بیشتر از همه به تشبیه توجه داشته است و در این مورد هم از عناصر طبیعی و مذهبی برای تشبیه استفاده و از تشبیهات دور از ذهن و پیچیده خود داری کرده است. استعاره، کنایه و مجاز نیز در اشعار او به صورت عادی و با زبان طنز و به دور از هرگونه افراط، آورده و به این ترتیب بر زیبایی شعر خود و تأثیرگذاری آن افزوده است. این گونه رفتار هنری و زیبایی آفرینی به شعر او حالت عامه پسند، ساده و مردمی، بخشیده است.