سیدجواد حسینی

آبسنگ های مرجانی، یکی از متنوع ترین و مهم ترین اکوسیستم های کره زمین هستند. این اکوسیستم، به عنوان نوزادگاه های تعداد زیادی از گونه های جانوری و گیاهی دریایی، صنعت توریسم و منبع ترکیبات حوزه پزشکی از اهمیت بالایی برحوردار است. سلامت این آبسنگ ها، وابسته به تعادل میان جمعیت های جلبک ها، توتیاهای دریایی، ماهی ها و سایر آّبزیان است. چرای زیاد توتیاهای دریایی، باعث تخریب آبسنگ های مرجانی می شود. بررسی ها حاکی از افزایش قابل توجه توتیاها در مناطق مرجانی جزایر خارک و خارکو است. لذا در این تحقیق، علل افزایش جمعیت توتیای دریایی و اثرات آن بر آبسنگ های مرجانی جزایر خارگ و خارکو و راهکارهای مقابله با آن ارائه می شود. جهت نیل به اهداف مذکور 7 ایستگاه انتخاب و تراکم توتیاها، روند تولید مثل و تغذیه آن ها به صورت ماهیانه، شناسایی مورفولوژیک و مولکولی آن ها، وضعیت پوشش مرجانی، پوشش گیاهی و جمعیت ماهیان حاضر و پارامترهای فیزیکوشیمیایی آب در هر ایستگاه، به صورت ماهیانه مطالعه شد. میزان TOC، غلظت فلزات سنگین، هیدروکربن های حلقوی (PAH) و آلودگی میکروبی نیز مطالعه شد. آمار صید ماهیان نیز از طریق توزیع پرسش نامه و داده های حاصل از اداره کل شیلات استان بوشهر گردآوری شد. با استفاده از مطالعات ریخت شناسی مشخص شد گونه حاضر در منطقه Echinometra mathaei است. مطالعات مولکولی نیز داده فوق را تائید کرد. مطالعه تراکم توتیاها در منطقه نشان داد که میزان آن ها در منطقه مورد مطالعه در مقایسه با وضعیت مطلوب، بسیار بالاست. مطالعه تغذیه توتیاها نشان داد که آن ها به وفور از مرجان ها به عنوان تغذیه استفاده می کنند و لذا سبب تخریب مرجان ها می شوند. مطالعه تولید مثلی نشان داد که آن ها در ماه های گرم (خرداد و تیرماه) تخم ریزی می کنند. البته در ایستگاه 4، توتیاها علاوه بر ماه های مذکور در مهر ماه نیز تخم ریزی می کنند. مطالعات سنجش فلزات سنگین و آلودگی های نفتی و مقایسه داده های حاصل از این پژوهش با سایر پژوهش های مشابه و استانداردهای جهانی، نشان داد که در مجموع آلودگی منطقه بالا نیست، لذا نمی توان دلیل افزایش توتیاها را به آلودگی های نفتی و فلزات سنگین نسبت داد. اطلاعات ماهی شناسی با استفاده از فیلم برداری در ایستگاه ها، اطلاعات صید و صیادی دو دهه اخیر از اداره کل شیلات استان بوشهر و تهیه پرسش نامه و کسب اطلا