خداداد بحری

ترجمه های قرآن در فهماندن درست مفهوم آیات قرآنی به غیر عرب زبانان نقش بسیار زیادی دارند؛ از این رو، شناختن ترجمه های برتر در زمینه های مختلف صرفی، نحوی و بلاغی و ... اهمیت فراوانی دارد. پژوهش حاضر بر اساس رعایت موارد فوق سه نوع ترجمه، جمله به جمله، تحت اللفظی و تفسیری را در آیات دارای کلمات دال بر فراز و فرود بررسی کرده است. قرآن کریم با تمام ویژگی های بی نظیر از مجاز و حقیقت بهرۀ فراوانی برده است؛ در همین راستا از مباحثی که مطرح است مقولۀ ترجمۀ دلالت های حقیقی و مجازی کلمات دال بر فراز و فرود می باشد. هدف از این پژوهش، تبیین و توضیح موضوع یاد شده و بررسی معادل های آنها در سه ترجمۀ فولادوند، معزی و مشکینی است تا میزان تطابق ترجمه فارسی منتخب، با معانی ارائه شده از تفاسیری همچون: "تفسیر طبری" ، "تفسیر المیزان" ، "تفسیر بیضاوی" و "تفسیر کبیر" و ...را آشکار سازد و از این منظر نشان دهد که کدامیک از سه روش ترجمه و سه مترجم، بهتر توانسته است آیات مد نظر را به بهترین وجه ترجمه کند، و به وظیفۀ خود در این راستا عمل نماید. در این پژوهش در چالشی بی غرض، سه ترجمۀ فارسی قرآن کریم از آیاتی که دارای این موضوع می باشند، بررسی شده و در هر صورت، ترجمۀ پیشنهادی ارائه شده است. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی، انجام شده است و نتایج حاصل از آن به این امور اشاره دارد که بیشترین موفقیت در مورد معادل سازی ترجمه، در ترجمۀ فولادوند و مشکینی دیده می شود. در مجموع می توان نتیجه گرفت که تقریباً هر سه روش ترجمه، انطباق زیادی با تفاسیر و کتب ادبی همچون مغنی اللبیب و الکتاب و ... دارند. کلید واژه ها: ترجمۀ قرآن، حقیقت، مجاز، فراز، فرود، ترجمۀ فولادوند، معزی و مشکینی.