مصطفی دهقانی

این پژوهش با هدف ارایه الگویی از علل و پیامدهای کاهش فرزندآوری در میان خانواده های شهر بوشهر انجام شد. پژوهش به شیوه کیفی و با به کارگیری روش نظریه ی زمینه ای اجرا شد. مشارکت کنندگان این پژوهش را زوجینی تشکیل دادند که در سال 1401 در شهر بوشهر سکونت داشتند. در این پژوهش برای گزینش شرکت کنندگان، از روش نمونه گیری هدفمند و روش نمونه گیری موارد مطلوب به کار گرفته شد که تا رسیدن به اشباع نظری در نهایت 11 نفر مورد مصاحبه باز یا بدون ساختار قرار گرفتند. داده های حاصل از مصاحبه ها بر اساس رویکرد پژوهشی نظریه ی زمینه ای در قالب دو مرحله کدگذاری باز و محوری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با کدگذاری باز 170 کد اولیه و با کدگذاری محوری، 13 مقوله عمده در ارتباط با کاهش فرزندآوری خانواده های شهر بوشهر به دست آمد. یافته های پژوهش نشان داد که رفتار فرزندآوری متاثر از شرایط علی نظیر؛ سبک زندگی، آمادگی روانشناختی، انگیزش و اضطراب والدگری می باشد. همچنین فرهنگی مادی گرا، دگرگونی اجتماعی، تامین اجتماعی و تغییرات نگرشی از علل اجتماعی – فرهنگی دخیل در فرزند آوری خانواده های بوشهر می باشند. فقر اقتصادی و ناامنی اقتصادی نیز از علل اقتصادی موثر بر کاهش فرزندآوری استخراج گردید. علاوه بر این، اختلال در کارکرد خانواده، اختلال در رشد کودک و تعارضات زوجی نیز از پیامدهای کاهش فرزندآوری در میان خانواده های شهر بوشهر مشخص گردید. در نهایت پس از مصاحبه با تعدادی از مشاوران خانواده و تهیه کنندگان برنامه های تلوزیونی صدا و سیما، مشخص شد که می توان از یافته های این پژوهش در ساخت برنامه های آموزشی ویژه پیشگیری و یا افزایش رفتارهای باروری ویژه زوجین در قالب های؛ 1. ساخت برنامه های ترکیبی ضبطی. 2. ساخت برنامه های ترکیبی زنده. 3. برنامه ی میزگرد تخصصی و 4. فیلم کوتاه بهره برد.